________________ 1. 57. 43] आदिपर्व [1. 57. 69 गिरिकायाः प्रयच्छाशु तस्या ह्यार्तवमद्य वै // 43 तीर्थयात्रां परिक्रामन्नपश्यद्वै पराशरः // 56 गृहीत्वा तत्तदा श्येनस्तूर्णमुत्पत्य वेगवान् / अतीव रूपसंपन्नां सिद्धानापि काङ्किताम् / जवं परममास्थाय प्रदुद्राव विहंगमः।। 44 दृष्ट्वैव च स तां धीमांश्चकमे चारुदर्शनाम् / तमपश्यदथायान्तं श्येनं श्येनस्तथापरः / / विद्वांस्तां वासवीं कन्यां कार्यवान्मुनिपुंगवः // 57 अभ्यद्रवच्च तं सद्यो दृष्ट्वैवामिषशङ्कया // 45 साब्रवीत्पश्य भगवन्पारावारे ऋषीस्थितान् / तुण्डयुद्धमथाकाशे तावुभौ संप्रचक्रतुः / आवयोदृश्यतोरेभिः कथं नु स्यात्समागमः // 58 युध्यतोरपतद्रेतस्तच्चापि यमुनाम्भसि // 46 एवं तयोक्तो भगवान्नीहारमसृजत्प्रभुः / तत्राद्रिकेति विख्याता ब्रह्मशापाद्वराप्सराः / येन देशः स सर्वस्तु तमोभूत इवाभवत् // 59 मीनभावमनुप्राप्ता बभूव यमुनाचरी // 47 दृष्ट्वा सृष्टं तु नीहारं ततस्तं परमर्षिणा। श्येनपादपरिभ्रष्टं तद्वीर्यमथ वासवम् / विस्मिता चाब्रवीत्कन्या व्रीडिता च मनस्विनी // 60 जग्राह तरसोपेत्य साद्रिका मत्स्यरूपिणी // 48 विद्धि मां भगवन्कन्यां सदा पितृवशानुगाम् / कदाचिदथ मसीं तां बबन्धुमत्स्यजीविनः / / त्वत्संयोगाच्च दुष्येत कन्याभावो ममानघ / / 61 मासे च दशमे प्राप्ते तदा भरतसत्तम / कन्यात्वे दूषिते चापि कथं शक्ष्ये द्विजोत्तम / उज्जहरुदरात्तस्याः स्त्रीपुमांसं च मानुषम् // 49 गन्तुं गृहं गृहे चाहं धीमन्न स्थातुमुत्सहे। आश्चर्यभूतं मत्वा तद्राज्ञस्ते प्रत्यवेदयन् / एतत्संचिन्त्य भगवन्विधत्स्व यदनन्तरम् // 62 काये मत्स्या इमौ राजन्संभूती मानुषाविति // 50 एवमुक्तवतीं तां तु प्रीतिमानृषिसत्तमः / तयोः पुमांसं जग्राह राजोपरिचरस्तदा / उवाच मत्प्रियं कृत्वा कन्यैव त्वं भविष्यसि // 63 स मत्स्यो नाम राजासीद्धार्मिकः सत्यसंगरः // 51 वृणीष्व च वरं भीरु यं त्वमिच्छसि भामिनि / साप्सरा मुक्तशापा च क्षणेन समपद्यत / वृथा हि न प्रसादो मे भूतपूर्वः शुचिस्मिते // 64 पुरोक्ता या भगवता तिर्यग्योनिगता शुभे / एवमुक्ता वरं वव्रे गात्रसौगन्ध्यमुत्तमम् / मानुषौ जनयित्वा त्वं शापमोक्षमवाप्स्यसि // 52 / स चास्यै भगवान्प्रादान्मनसः काङ्कितं प्रभुः // 65 ततः सा जनयित्वा तौ विशस्ता मत्स्यघातिना। ततो लब्धवरा प्रीता स्त्रीभावगुणभूषिता। संत्यज्य मत्स्यरूपं सा दिव्यं रूपमवाप्य च / जगाम सह संसर्गमृषिणाद्भुतकर्मणा // 66 सिद्धर्षिचारणपथं जगामाथ वराप्सराः // 53 तेन गन्धवतीत्येव नामास्याः प्रथितं भुवि / या कन्या दुहिता तस्या मत्स्या मत्स्यसगन्धिनी / तस्यास्तु योजनाद्गन्धमाजिघ्रन्ति नरा भुवि // 67 राज्ञा दत्ताथ दाशाय इयं तव भवत्विति / ततो योजनगन्धेति तस्या नाम परिश्रुतम् / रूपसत्त्वसमायुक्ता सर्वैः समुदिता गुणैः // 54 पराशरोऽपि भगवाञ्जगाम स्वं निवेशनम् // 68 सा तु सत्यवती नाम मत्स्यघात्यभिसंश्रयात् / / इति सत्यवती हृष्टा लब्ध्वा वरमनुत्तमम् / आसीन्मत्स्यसगन्धैव कंचित्कालं शुचिस्मिता // 55 / पराशरेण संयुक्ता सद्यो गर्भ सुषाव सा। शुश्रूषार्थं पितुर्नावं तां तु वाहयती जले। जज्ञे च यमुनाद्वीपे पाराशर्यः स वीर्यवान् // 69 म. भा. 11 -81 -