Mahabharat Samhita Part 01

SR No.: 004321
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1971
Total Pages: 886
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 682

13. 200. 32 ] महाभारते [3. 201.4 मोहनीयैर्वियोनीषु त्वधोगामी च किल्विषैः // 32 / प्रभुत्वं लभते चापि धर्मस्यैतत्फलं विदुः // 46 जातिमृत्युजरादुःखैः सततं समभिद्रुतः / धर्मस्य च फलं लब्ध्वा न तृप्यति महाद्विज / संसारे पच्यमानश्च दोषैरात्मकृतैर्नरः / / 33 अतृप्यमाणो निर्वेदमादत्ते ज्ञानचक्षुषा / / 47 तिर्यग्योनिसहस्राणि गत्वा नरकमेव च / प्रज्ञाचक्षुर्नर इह दोषं नैवानुरुध्यते / जीवाः संपरिवर्तन्ते कर्मबन्धनिबन्धनाः // 34 विरज्यति यथाकामं न च धर्मं विमुञ्चति // 48 जन्तुस्तु कर्मभिस्तैस्तैः स्वकृतैः प्रेत्य दुःखितः / सर्वत्यागे च यतते दृष्ट्वा लोकं क्षयात्मकम् / .. तदुःखप्रतिघातार्थमपुण्यां योनिमश्नुते // 35 ततो मोक्षे प्रयतते नानुपायादुपायतः // 49 ततः कर्म समादत्ते पुनरन्यन्नवं बहु। एवं निर्वेदमादत्ते पापं कर्म जहाति च / पच्यते तु पुनस्तेन भुक्त्वापथ्यमिवातुरः // 36 धार्मिकश्चापि भवति मोक्षं च लभते परम् // 50 अजस्रमेव दुःखार्तोऽदुःखितः सुखसंज्ञितः। तपो निःश्रेयसं जन्तोस्तस्य मूलं शमो दमः / ततोऽनिवृत्तबन्धत्वात्कर्मणामुदयादपि। तेन सर्वानवाप्नोति कामान्यान्मनसेच्छति // 51 परिक्रामति संसारे चक्रवद्वहुवेदनः / / 37 इन्द्रियाणां निरोधेन सत्येन च दमेन च / स चेन्निवृत्तबन्धस्तु विशुद्धश्चापि कर्मभिः / ब्रह्मणः पदमाप्नोति यत्परं द्विजसत्तम // 52 प्राप्नोति सुकृताल्लोकान्यत्र गत्वा न शोचति // 38 ब्राह्मण उवाच / पापं कुर्वन्पापवृत्तः पापस्यान्तं न गच्छति / इन्द्रियाणि तु यान्याहुः कानि तानि यतव्रत / तस्मात्पुण्यं यतेत्कर्तुं वर्जयेत च पातकम् // 39 निप्रहश्च कथं कार्यो निप्रहस्य च किं फलम् // 53 अनसूयुः कृतज्ञश्च कल्याणान्येव सेवते / कथं च फलमाप्नोति तेषां धर्मभृतां वर / सुखानि धर्ममर्थं च स्वर्ग च लभते नरः // 40 एतदिच्छामि तत्त्वेन धर्म ज्ञातुं सुधार्मिक // 55 संस्कृतस्य हि दान्तस्य नियतस्य यतात्मनः / इति श्रीमहाभारते भारण्यकपर्वणि प्राज्ञस्यानन्तरा वृत्तिरिह लोके परत्र च // 41 ' द्विशततमोऽध्यायः // 20 // सतां धर्मेण वर्तेत क्रियां शिष्टवदाचरेत् / 201 असंक्वेशेन लोकस्य वृत्तिं लिप्सेत वै द्विज / / 42 मार्कण्डेय उवाच / सन्ति ह्यागतविज्ञानाः शिष्टाः शास्त्रविचक्षणाः। एवमुक्तस्तु विप्रेण धर्मव्याधो युधिष्ठिर। स्वधर्मेण क्रिया लोके कर्मणः सोऽप्यसंकरः॥४३ प्रत्युवाच यथा विप्रं तच्छृणुष्व नराधिप // 1 प्राज्ञो धर्मेण रमते धर्म चैवोपजीवति / व्याध उवाच। तस्य धर्मादवाप्तेषु धनेषु द्विजसत्तम / विज्ञानार्थं मनुष्याणां मनः पूर्वं प्रवर्तते। तस्यैव सिञ्चते मूलं गुणान्पश्यति यत्र वै // 44 तत्प्राप्य कामं भजते क्रोधं च द्विजसत्तम / / 2 धर्मात्मा भवति ह्येवं चित्तं चास्य प्रसीदति / ततस्तदर्थं यतते कर्म चारभते महत् / स मैत्रजनसंतुष्ट इह प्रेत्य च नन्दति // 45 इष्टानां रूपगन्धानामभ्यासं च निषेवते // 3 शब्दं स्पर्श तथा रूपं गन्धानिष्टांश्च सत्तम / ततो रागः प्रभवति द्वेषश्च तदनन्तरम् / - 672 -