________________ 3. 198. 32] आरण्यकपर्व [ 3. 198. 56 सदोपवासी च तथा नक्तभोजी तथा द्विज // 32 / दर्शयत्यन्तरात्मानं दिवा रूपमिवांशुमान् // 45 अशीलश्चापि पुरुषो भूत्वा भवति शीलवान् / न लोके राजते मूर्खः केवलात्मप्रशंसया। प्राणिहिंसारतश्चापि भवते धार्मिकः पुनः / / 33 / | अपि चेह मजा हीनः कृतविद्यः प्रकाशते // 46 व्यभिचारान्नरेन्द्राणां धर्मः संकीर्यते महान् / / अब्रुवन्कस्यचिन्निन्दामात्मपूजामवर्णयन् / अधर्मो वर्धते चापि संकीर्यन्ते तथा प्रजाः॥३४ न कश्चिद्गुणसंपन्नः प्रकाशो भुवि दृश्यते // 47 उरुण्डा वामनाः कुब्जाः स्थूलशीर्षास्तथैव च। विकर्मणा तप्यमानः पापाद्विपरिमुच्यते / छीबाश्चान्धाश्च जायन्ते बधिरा लम्बचूचुकाः / नैतत्कुर्यां पुनरिति द्वितीयात्परिमुच्यते // 48 पार्थिवानामधर्मत्वात्प्रजानामभवः सदा // 35 कर्मणा येन तेनेह पापाहिजवरोत्तम / स एष राजा जनकः सर्व धर्मेण पश्यति / एवं श्रुतिरियं ब्रह्मन्धर्मेषु परिदृश्यते // 49 अनुगृह्णन्प्रजाः सर्वाः स्वधर्मनिरताः सदा // 36 पापान्यबुद्धेह पुरा कृतानि ये चैव मां प्रशंसन्ति ये च निन्दन्ति मानवाः / प्राग्धर्मशीलो विनिहन्ति पश्चात् / सर्वान्सुपरिणीतेन कर्मणा तोषयाम्यहम् / / 37 धर्मो ब्रह्मन्नुदते पूरुषाणां ये जीवन्ति स्वधर्मेण संभुञ्जन्ते च पार्थिवाः / यत्कुर्वते पापमिह प्रमादात् // 50 न किंचिदुपजीवन्ति दक्षा उत्थानशीलिनः // 38 पापं कृत्वा हि मन्येत नाहमस्मीति पूरुषः / शक्त्यान्नदानं सततं तितिक्षा धर्मनित्यता / चिकीर्षेदेव कल्याणं श्रद्दधानोऽनसूयकः // 51 यथार्ह प्रतिपूजा च सर्वभूतेषु वै दया। वसनस्येव छिद्राणि साधूनां विवृणोति यः / त्यागान्नान्यत्र मानां गुणास्तिष्ठन्ति पूरुषे // 39 पापं चेत्पुरुषः कृत्वा कल्याणमभिपद्यते / मृषावाद परिहरेत्कुत्प्रियमयाचितः / मुच्यते सर्वपापेभ्यो महाभैरिव चन्द्रमाः // 52 न च कामान्न संरम्भान्न द्वेषाद्धर्ममुत्सृजेत् // 40 यथादित्यः समुद्यन्वै तमः सर्वं व्यपोहति / प्रिये नातिभृशं हृष्येदप्रिये न च संज्वरेत् / एवं कल्याणमातिष्ठन्सर्वपापैः प्रमुच्यते // 53 न मुह्येदर्थकृच्छ्रेषु न च धर्म परित्यजेत् // 41 कर्म चेत्किंचिदन्यत्स्यादितरन्न समाचरेत् / पापानां विद्ध्यधिष्ठानं लोभमेव द्विजोत्तम। यत्कल्याणमभिध्यायेत्तत्रात्मानं नियोजयेत् // 42 लुब्धाः पापं व्यवस्यन्ति नरा नातिबहुश्रुताः। न पापं प्रति पापः स्यात्साधुरेव सदा भवेत् / / अधर्मा धर्मरूपेण तृणैः कूपा इवावृताः // 54 आत्मनैव हतः पापो यः पापं कर्तुमिच्छति // 43 तेषां दमः पवित्राणि प्रलापा धर्मसंश्रिताः। / कर्म चैतदसाधूनां वृजिनानामसाधुवत् / सर्वं हि विद्यते तेषु शिष्टाचारः सुदुर्लभः // 55 न धर्मोऽस्तीति मन्वानाः शुचीनवहसन्ति ये। मार्कण्डेय उवाच / अश्रद्दधाना धर्मस्य ते नश्यन्ति न संशयः // 44 / स तु विप्रो महाप्राज्ञो धर्मव्याधमपृच्छत / महाद्दतिरिवाध्मातः पापो भवति नित्यदा। शिष्टाचारं कथमहं विद्यामिति नरोत्तम / मूढानामवलिप्तानामसारं भाषितं भवेत् / एतन्महामते व्याध प्रब्रवीहि यथातथम् / / 56... -667 -