________________ 1. 37. 26 ] आदिपर्व [1. 38. 25 38 तेनेह क्षुधितेनाद्य श्रान्तेन च तपस्विना। मम पुत्रेण शप्तोऽसि बालेनाकृतबुद्धिना / अजानता व्रतमिदं कृतमेतदसंशयम् / / 26 ममेमां धर्षणां त्वत्तः प्रेक्ष्य राजन्नमर्षिणा // 12 तस्मादिदं त्वया बाल्यात्सहसा दुष्कृतं कृतम्। सूत उवाच। न ह्यर्हति नृपः शापमस्मत्तः पुत्र सर्वथा // 27 / एवमादिश्य शिष्यं स प्रेषयामास सुव्रतः / इति श्रीमहाभारते आदिपर्वणि सप्तत्रिंशोऽध्यायः // 37 // परिक्षिते नृपतये दयापन्नो महातपाः // 13 संदिश्य कुशलप्रश्नं कार्यवृत्तान्तमेव च / शृङ्गयुवाच / शिष्यं गौरमुखं नाम शीलवन्तं समाहितम् // 14 यद्यतत्साहसं तात यदि वा दुष्कृतं कृतम् / सोऽभिगम्य ततः शीघ्रं नरेन्द्र कुरुवर्धनम् / प्रियं वाप्यप्रियं वा ते वागुक्ता न मृषा मया // 1 विवेश भवनं राज्ञः पूर्वं द्वाःस्थैर्निवेदितः // 15 नैवान्यथेदं भविता पितरेष ब्रवीमि ते / पूजितश्च नरेन्द्रेण द्विजो गौरमुखस्ततः / नाहं मृषा प्रब्रवीमि स्वैरेष्वपि कुतः शपन् // 2 आचख्यौ परिविश्रान्तो राज्ञे सर्वमशेषतः / शमीक उवाच / शमीकवचनं घोरं यथोक्तं मत्रिसंनिधौ // 16 जानाम्युग्रप्रभावं त्वां पुत्र सत्यगिरं तथा।। शमीको नाम राजेन्द्र विषये वर्तते तव / नानृतं युक्तपूर्वं ते नैतन्मिथ्या भविष्यति // 3 ऋषिः परमधर्मात्मा दान्तः शान्तो महातपाः॥१७ पित्रा पुत्रो वयःस्थोऽपि सततं वाच्य एव तु / तस्य त्वया नरव्याघ्र सर्पः प्राणैर्वियोजितः / यथा स्याद्गुणसंयुक्तः प्राप्नुयाच्च महद्यशः // 4 . अवसक्तो धनुष्कोट्या स्कन्धे भरतसत्तम / किं पुनर्बाल एव त्वं तपसा भावितः प्रभो / क्षान्तवास्तव तत्कर्म पुत्रस्तस्य न चक्षमे // 18 वर्धते च प्रभवतां कोपोऽतीव महात्मनाम् // 5 तेन शप्तोऽसि राजेन्द्र पितुरज्ञातमद्य वै / सोऽहं पश्यामि वक्तव्यं त्वयि धर्मभृतां वर / तक्षकः सप्तरात्रेण मृत्युस्ते वै भविष्यति // 19 पुत्रत्वं बालतां चैव तवावेक्ष्य च साहसम् // 6 तत्र रक्षां कुरुष्वेति पुनः पुनरथाब्रवीत् / स त्वं शमयुतो भूत्वा वन्यमाहारमाहरन् / तदन्यथा न शक्यं च कर्तुं केनचिदप्युत // 20 चर क्रोधमिमं त्यक्त्वा नैवं धर्म प्रहास्यसि // 7 न हि शक्नोति संयन्तुं पुत्रं कोपसमन्वितम् / क्रोधो हि धर्म हरति यतीनां दुःखसंचितम् / ततोऽहं प्रेषितस्तेन तव राजन्हितार्थिना // 21 ततो धर्मविहीनानां गतिरिष्टा न विद्यते // 8 इति श्रुत्वा वचो घोरं स राजा कुरुनन्दनः / शम एव यतीनां हि क्षमिणां सिद्धिकारकः / / पर्यतप्यत तत्पापं कृत्वा राजा महातपाः // 22 क्षमावतामयं लोकः परश्चैव क्षमावताम् // 9 तं च मौनव्रतधरं श्रुत्वा मुनिवरं तदा / तस्माञ्चरेथाः सततं क्षमाशीलो जितेन्द्रियः / भूय एवाभवद्राजा शोकसंतप्तमानसः // 23 क्षमया प्राप्स्यसे लोकान्ब्रह्मणः समनन्तरान्॥ 10 अनुक्रोशात्मतां तस्य शमीकस्यावधार्य तु / मया तु शममास्थाय यच्छक्यं कर्तुमद्य वै / / पर्यतप्यत भूयोऽपि कृत्वा तत्किल्बिषं मुनेः॥२४ तत्करिष्येऽद्य ताताहं प्रेषयिष्ये नृपाय वै // 11 / न हि मृत्युं तथा राजा श्रुत्वा वै सोऽन्वतप्यत / म.भा.८ - 57 -