________________ 3. 68. 21] . आरण्यकपर्व [3. 69.21 आस्थास्यति पुन:मी दमयन्ती स्वयंवरम् // 21 प्रतिजानामि ते सत्यं गमिष्यसि नराधिप / तत्र गच्छन्ति राजानो राजपुत्राश्च सर्वशः / / | एकाह्रा पुरुषव्याघ्र विदर्भनगरी नृप // 9 यथा च गणितः कालः श्वोभूते स भविष्यति // 22 ततः परीक्षामश्वानां चक्रे राजन्स बाहुकः / यदि संभावनीयं ते गच्छ शीघ्रमरिंदम / अश्वशालामुपागम्य भाङ्गस्वरिनृपाज्ञया // 10 सूर्योदये द्वितीयं सा भर्तारं वरयिष्यति / स त्वर्यमाणो बहुश ऋतुपर्णेन बाहुकः / न हि स ज्ञायते वीरो नलो जीवन्मृतोऽपि वा।।२३ अध्यगच्छत्कृशानश्वान्समर्थानध्वनि क्षमान् // 11 एवं तया यथोक्तं वै गत्वा राजानमब्रवीत् / तेजोबलसमायुक्तान्कुलशीलसमन्वितान् / ऋतुपर्ण महाराज सुवो ब्राह्मणस्तदा // 24 वर्जिताल्लक्षण_नैः पृथुप्रोथान्महाहनून् / इति श्रीमहाभारते भारण्यकपर्वणि शुद्धान्दशभिरावतैः सिन्धुजान्वातरंहसः॥ 12 * अष्टषष्टितमोऽध्यायः॥ 68 // दृष्ट्वा तानब्रवीद्राजा किंचित्कोपसमन्वितः। किमिदं प्रार्थितं कर्तुं प्रलब्धव्या हि ते वयम् // 13 बृहदश्व उवाच / कथमल्पबलप्राणा वक्ष्यन्तीमे हया मम / श्रुत्वा वचः सुदेवस्य ऋतुपर्णो नराधिपः / महानध्वा च तुरगैर्गन्तव्यः कथमीदृशैः // 14 सान्त्वयश्लक्ष्णया वाचा बाहुकं प्रत्यभाषत // 1 बाहुक उवाच / विदर्भान्यातुमिच्छामि दमयन्त्याः स्वयंवरम् / एते हया गमिष्यन्ति विदर्भान्नात्र संशयः / एकाह्रा हयतत्त्वज्ञ मन्यसे यदि बाहुक // 2 अथान्यान्मन्यसे राजन्ब्रूहि कान्योजयामि ते // 15 एवमुक्तस्य कौन्तेय तेन राज्ञा नलस्य ह। _ ऋतुपर्ण उवाच / व्यदीर्यत मनो दुःखात्प्रदध्यौ च महामनाः // 3 त्वमेव हयतत्त्वज्ञः कुशलश्चासि बाहुक / दमयन्ती भवेदेतत्कुर्याद्दुःखेन मोहिता / यान्मन्यसे समर्थांस्त्वं क्षिप्रं तानेव योजय // 16 अस्मदर्थे भवेद्वायमुपायश्चिन्तितो महान् // 4 बृहदश्व उवाच। नृशंसं बत वैदर्भी कर्तुकामा तपस्विनी / ततः सदश्वांश्चतुरः कुलशीलसमन्वितान् / मया क्षुद्रेण निकृता पापेनाकृतबुद्धिना // 5 योजयामास कुशलो जवयुक्तारथे नलः // 17 स्त्रीस्वभावश्चलो लोके मम दोषश्च दारुणः / ततो युक्तं रथं राजा समारोहत्त्वरान्वितः / स्यादेवमपि कुर्यात्सा विवशा गतसौहृदा। अथ पर्यपतन्भूमौ जानुभिस्ते हयोत्तमाः // 18 मम शोकेन संविना नैराश्यात्तनुमध्यमा // 6 ततो नरवरः श्रीमान्नलो राजा विशां पते / न चैव कर्हिचित्कुर्यात्सापत्या च विशेषतः / सान्त्वयामास तानश्वांस्तेजोबलसमन्वितान् // 19 यदत्र तथ्यं पथ्यं च गत्वा वेत्स्यामि निश्चयम् / | रश्मिभिश्च समुद्यम्य नलो यातुमियेष सः। ऋतुपर्णस्य वै काममात्मार्थं च करोम्यहम् // 7 सृतमारोप्य वार्ष्णेयं जवमास्थाय वै परम् // 20 इति निश्चित्य मनसा बाहुको दीनमानसः। ते चोद्यमाना विधिना बाहुकेन हयोत्तमाः / कृताञ्जलिरुवाचेदमृतुपर्ण नराधिपम् // 8 समुत्पेतुरिवाकाशं रथिनं मोहयन्निव // 21 .. -479 -