Mahabharat Samhita Part 01

SR No.: 004321
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1971
Total Pages: 886
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 443

8. 34. 26 ] आरण्यकपर्व [3. 34. 64 सततं यश्च कामार्थी नेतरावनुतिष्ठति / कामं पूर्व धनं मध्ये जघन्ये धर्ममाचरेत् / मित्राणि तस्य नश्यन्ति धर्मार्थाभ्यां च हीयते // वयस्यनुचरेदेवमेष शास्त्रकृतो विधिः॥४० तस्य धर्मार्थहीनस्य कामान्ते निधनं ध्रुवम् / / धर्म चार्थं च कामं च यथावद्वदतां वर। कामतो रममाणस्य मीनस्येवाम्भसः क्षये // 27 विभज्य काले कालज्ञः सर्वान्सेवेत पण्डितः // तस्माद्धर्मार्थयोर्नित्यं न प्रमाद्यन्ति पण्डिताः / मोक्षो वा परमं श्रेय एष राजन्सुखार्थिताम्। . प्रकृतिः सा हि कामस्य पावकस्यारणिर्यथा॥ 28 प्राप्तिर्वा बुद्धिमास्थाय सोपायं कुरुनन्दन // 42 सर्वथा धर्ममूलोऽर्थो धर्मश्चार्थपरिग्रहः / तद्वाशु क्रियतां राजन्प्राप्तिर्वाप्यधिगम्यताम् / इतरेतरयोनी तौ विद्धि मेघोदधी यथा // 29 जीवितं ह्यातुरस्येव दुःखमन्तरवर्तिनः॥ 43 द्रव्यार्थस्पर्शसंयोगे या प्रीतिरुपजायते। . विदितश्चैव ते धर्मः सततं चरितश्च ते। स कामश्चित्तसंकल्पः शरीरं नास्य विद्यते // 30 जानते त्वयि शंसन्ति सुहृदः कर्मचोदनाम् // 44 अर्थार्थी पुरुषो राजन्बृहन्तं धर्ममृच्छति / दानं यज्ञः सतां पूजा वेधारणमार्जवम् / अर्थमृच्छति कामार्थी न कामादन्यमृच्छति // 31 एष धर्मः परो राजन्फलवान्प्रेत्य चेह च // 45 न हि कामेन कामोऽन्यः साध्यते फलमेव तत् / एष नार्तविहीनेन शक्यो राजनिषेवितुम्। उपयोगात्फलस्येव काष्ठाद्भस्मेव पण्डितः // 32 अखिलाः पुरुषव्याघ्र गुणाः स्युर्यद्यपीतरे // 46 इमाशकुनिकान्राजन्हन्ति वैतंसिको यथा। धर्ममूलं जगद्राजन्नान्यद्धर्माद्विशिष्यते। एतद्रूपमधर्मस्य भूतेषु च विहिंसताम् // 33 धर्मश्चार्थेन महता शक्यो राजन्निषेवितुम् // 47 कामाल्लोभाच धर्मस्य प्रवृत्ति यो न पश्यति / न चार्थो भैक्षचर्येण नापि क्लैब्येन कर्दिचित् / स वध्यः सर्वभूतानां प्रेत्य चेह च दुर्मतिः // 34 वेत्तुं शक्यः सदा राजन्केवलं धर्मबुद्धिना // 48 व्यक्तं ते विदितो राजन्नर्थो द्रव्यपरिग्रहः / . प्रतिषिद्धा हि ते याच्या यया सिध्यति वै द्विजः। प्रकृतिं चापि वेत्थास्य विकृतिं चापि भूयसीम् // तेजसैवार्थलिप्सायां यतस्व पुरुषर्षभ // 49 तस्य नाशं विनाशं वा जरया मरणेन वा। .. भैक्षचर्या न विहिता न च विट्शूद्रजीविका / अनर्थमिति मन्यन्ते सोऽयमस्मासु वर्तते / / 36 : | क्षत्रियस्य विशेषेण धर्मस्तु बलमौरसम् // 50 इन्द्रियाणां च पश्चानां मनसो हृदयस्य च / उदारमेव विद्वांसो धर्म प्राहुर्मनीषिणः / विषये वर्तमानानां या प्रीतिरुपजायते। उदारं प्रतिपद्यस्व नावरे स्थातुमर्हसि // 51 स काम इति मे बुद्धिः कर्मणां फलमुत्तमम् // 37 अनुबुध्यस्व राजेन्द्र वेत्थ धर्मान्सनातनान् / एवमेव पृथग्दृष्ट्वा धर्मार्थो काममेव च / क्रूरकर्माभिजातोऽसि यस्मादुद्विजते जनः // 52 न धर्मपर एव स्यान्न चार्थपरमो नरः। प्रजापालनसंभूतं फलं तव न गर्हितम्। न कामपरमो वा स्यात्सर्वान्सेवेत सर्वदा // 38 / एष ते विहितो राजन्धात्रा धर्मः सनातनः // 53 धर्म पूर्व धनं मध्ये जघन्ये काममाचरेत् / तस्माद्विचलितः पार्थ लोके हास्यं गमिष्यसि / अहन्यनुचरेदेवमेष शास्त्रकृतो विधिः // 39 . स्वधर्माद्धि मनुष्याणां चलनं न प्रशस्यते // 54 म.भा. 55 -433