________________ 2. 27. 28 ] महाभारत [2. 28. 21 निवेदयामास तदा धर्मराजाय तद्धनम् // 28 ततो हया रथा नागाः पुरुषाः कवचानि च / इति श्रीमहाभारते सभापर्वणि सप्तविंशोऽध्यायः॥२७॥ प्रदीप्तानि व्यदृश्यन्त सहदेवबले तदा // 14 ततः सुसंभ्रान्तमना बभूव कुरुनन्दनः / वैशंपायन उवाच। नोत्तरं प्रतिवक्तुं च शक्तोऽभूजनमेजय // 15 तथैव सहदेवोऽपि धर्मराजेन पूजितः / जनमेजय उवाच।। महत्या सेनया सार्धं प्रययौ दक्षिणां दिशम् / / 1 / किमर्थं भगवानग्निः प्रत्यमित्रोऽभवद्युधि / स शूरसेनान्कास्न्येन पूर्वमेवाजयत्प्रभुः / सहदेवस्य यज्ञार्थं घटमानस्य वै द्विज // 16 मत्स्यराजं च कौरव्यो वशे चक्रे बलाबली // 2 वैशंपायन उवाच / अधिराजाधिपं चैव दन्तवक्र महाहवे / तत्र माहिष्मतीवासी भगवान्हव्यवाहनः। जिगाय करदं चैव स्वराज्ये संन्यवेशयत् / / 3 श्रूयते निगृहीतो वै पुरस्तात्पारदारिकः // 17 सुकुमारं वशे चक्रे सुमित्रं च नराधिपम् / नीलस्य राज्ञः पूर्वेषामुपनीतश्च सोऽभवत् / ' तथैवापरमत्स्यांश्च व्यजयत्स पटच्चरान् // 4 तदा ब्राह्मणरूपेण चरमाणो यदृच्छया / / 18 निषादभूमि गोशृङ्गं पर्वतप्रवरं तथा। तं तु राजा यथाशास्त्रमन्वशाद्धार्मिकस्तदा।। तरसा व्यजयद्धीमाश्रेणिमन्तं च पार्थिवम् / / 5 प्रजज्वाल ततः कोपाद्भगवान्हव्यवाहनः / / 19 नवराष्ट्रं विनिर्जित्य कुन्तिभोजमुपाद्रवत् / तं दृष्ट्वा विस्मितो राजा जगाम शिरसा कविम् / प्रीतिपूर्वं च तस्यासौ प्रतिजग्राह शासनम् / / 6 चक्रे प्रसादं च तदा तस्य राज्ञो विभावसुः / / 20 ततश्चर्मण्वतीकूले जम्भकस्यात्मजं नृपम् / . वरेण छन्दयामास तं नृपं स्विष्टकृत्तमः / ददर्श वासुदेवेन शेषितं पूर्ववैरिणा / / 7 अभयं च स जग्राह स्वसैन्ये वै महीपतिः // 21 चक्रे तत्र स संग्रामं सह भोजेन भारत / ततःप्रभृति ये केचिदज्ञानात्तां पुरी नृपाः / स तमाजौ विनिर्जित्य दक्षिणाभिमुखो ययौ / / 8 जिगीषन्ति बलाद्राजंस्ते दह्यन्तीह वह्निना // 22 करांस्तेभ्य उपादाय रत्नानि विविधानि च / तस्यां पुर्यां तदा चैव माहिष्मत्यां कुरूद्वह / ततस्सैरेव सहितो नर्मदामभितो ययौ // 9 बभूवुरनभिग्राह्या योषितश्छन्दतः किल / / 23 विन्दानुविन्दावावन्त्यौ सैन्येन महता वृत्तौ / एवमग्निर्वरं प्रादात्स्त्रीणामप्रतिवारणे / जिगाय समरे वीरावाश्विनेयः प्रतापवान् // 10 स्वैरिण्यस्तत्र नार्यो हि यथेष्टं प्रचरन्त्युत // 24 ततो रत्नान्युपादाय पुरी माहिष्मती ययौ / वर्जयन्ति च राजानस्तद्राष्ट्रं पुरुषोत्तम / तत्र नीलेन राज्ञा स चक्रे युद्धं नरर्षभः / / 11 भयादग्नेर्महाराज तदाप्रभृति सर्वदा // 25 पाण्डवः परवीरनः सहदेवः प्रतापवान् / सहदेवस्तु धर्मात्मा सैन्यं दृष्ट्वा भयादितम् / ततोऽस्य सुमहाद्धमासीद्भीरुभयंकरम् // 12 परीतमग्निना राजन्नाकम्पत यथा गिरिः // 26 सैन्यक्षयकरं चैव प्राणानां संशयाय च / उपस्पृश्य शुचिर्भूत्वा सोऽब्रवीत्पावकं ततः / चक्रे तस्य हि साहाय्यं भगवान्हव्यवाहनः // 13 त्वदर्थोऽयं समारम्भः कृष्णवर्त्मन्नमोऽस्तु ते / / 27 - 326 -