Dhatuparayanam

SR No.: 004315
Original Sutra Author: N/A
Author: Munichandrasuri
Publisher: Shahibag Girdharnagar Jain S M Sangh
Publication Year: 1979
Total Pages: 532
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 95

आचार्यश्रीहेमचन्द्रविरचित [भूवादिगणे इति वा ह्रस्वे अजीजिवत् अजिजीवत् / “नाम्युपान्त्य-" 5 / 1 / 54 / इति के जीवः / णके जीवकः पक्षी, जीवंजीवकोऽपि / “यावतो विन्द-जीवः" 5 / 4 / 55 / इति णमि यावज्जीवमधीते / "नाग्नि पुंसि च" 5 / 3 / 121 / इति णके जीविका / उणादौ “जीवेरातृको जैव् च” (उ० 67) इति जैवातृकः / “रुहि-नन्दि-" (उ० 220) इति अन्ते जीवतात् जीवन्तः, जीवन्ती / “भृ-शी-शपि-" 6 (उ० 232) इति अथे जीवथो वायुः। “जीवेरातुः” (उ०७८२) जीवातुर्जीवनम् / “जीवेरदानुक्" (उ०७९५) जीवदानुः / 466 पीव 467 मीव 468 तीव 469 नीव स्थौल्ये / पीवति / पिपीव / पीविता। के पीवः / उणादौ “तीवर-" (उ० 444) इति निपातनात् अरे पीवरः / पीवा इति तु प्यैङः॥ मीव। मीवति / मिमीव / मीविता॥ तीव / तीवति / तितीव / तीविता। उणादौ "खुर-क्षुर-" 10 (उ० 396) इति निपातनात् तीव्रः / “तीवर-" (उ० 444) इति निपातनात् अरे तीवरं जलं व्यञ्जनं च // नीव / नीवति / निनीव / नीविता / उणादौ "नाम्युपान्त्य-" (उ०६०९) इति कित् इः, नीविः, नयतेर्वा जिदै विः / “खुर-क्षुर-" (उ० 396) इति निपातनात् नीत्रम् , नयतेर्वा / मन्नादिषु सर्वेषां ष्ठिविना तुल्यमुदाहरणम् // ___470 उर्वै 471 तुर्वै 472 धुर्वै 473 दुबै 474 धुर्वै 475 जुर्वै 476 अर्व 477 16 भर्व 478 शर्व हिंसायाम् / “म्वादे:-" 2 / 1163 / इति दीर्घे ऊर्वति। ऊर्विता। ऐदित्त्वात् क्तयोर्नेट्, ऊर्णः ऊर्णवान् / विपि "शत् लुक्” 4 / 1 / 110 / इति वलुकि ऊः उरौ उरः / उणादौ / "उर्वेरादेरूदेतौ च" (उ० 814) इति आरौ ऊर्वारुः कटुचिर्भटी, एर्वारुश्वारुचिर्भटी // तुर्वै / तूर्वति / तूर्विता / मनि सुतोर्मा / वनि सुतोर्वा / विचि सुतोः / विपि तूः, सुतूः सुतुरौ सुतुरः। ऐदित्त्वात् तूर्णः तूर्णवान् // थुर्वै / थूर्वति / थूर्विता / ऐदित्त्वात् थूर्णः थूर्णवान् // 20 दुर्वै / दूर्वति / दूर्विता / अचि दूर्वा / क्विपि सुदूः सुदुरौ सुदुरः / ऐदित्त्वात् दूर्णः दूर्णवान् // धु / पूर्वति / धर्विता / “दिद्युद्दद्-'" 5 / 2 / 83 // इति किपि धूः धुरौ धुरः / ऐदित्त्वात् धूर्णः धूर्णवान् / उणादौ “शी-री-" (उ० 201) इति किति ते धूर्तः कित्त्वात् न गुणः। “गृ-प-दुर्विधुर्विभ्यः-" (उ० 943) क्विपि धूः॥ जुर्वै / जूर्वति। जूर्विष्यति / किपि सुजूः सुजुरौ सुजुरः। ऐदित्त्वात् जूर्णः जूर्णवान् // अर्व। अर्वति। "अनातो-" 4 / 1 / 69 / इत्यात्वे ने 25 च आन / अविष्यति / अचि अर्वः // भर्व / भवति / बर्व। भर्विष्यति // शर्व / शर्वति / शंशर्व / शर्विष्यति / अचि शर्वः॥ 479 मुर्वै 480 मव बन्धने। "भ्वादे:-" 2 / 1 / 63 / इति दीघे मूर्वति / मूर्विता। अचि मूर्वा तृणम् , यद्विकारो मौर्वी / किपि मः मुरौ मुरः / ऐदित्त्वात् मूर्णः मूर्णवान् // मव / 1 प्या वृद्धौ इत्यस्य "ध्या-प्योधी-पी च" (उ० 9.4) इति कनिप्प्रत्यये // 2 जस्तजागृ-क-नी-घृषिभ्यो ङित्” (उ०७०५) इत्यनेन ॥३"नियो वोऽन्तश्च” (उ० 396 वृत्तौ) इति वचनात् कारागमे रे च। 4 चिभिंटी, पर्वारुचारुचिभिटी वा• सं१ विना ॥५क्विए, धूः वा० // 6 तधिकारी वा॥