________________ 30 ] भीशान्तिनाथमहाकाव्ये ત્યાં તે અશનિષ વડે પ્રેરિત કલેશરૂપી સમુદ્રને તરવામાં હેડી સમાન પ્રસારણી વિદ્યા પણ સુતારાનો ભ્રમ ઉત્પન્ન કરે એવું રૂ૫ બનાવી ઊંચા સ્વરે આ પ્રમાણે રડવા લાગી. 94 - तदेवाहप्राणेश ! हा कुक्कुटभोगिनाहं, दष्टास्मि दष्टास्मि समेहि तूर्णम् / श्रुत्वेति हित्वा हरिणं रणेच्छुः, क्षोणीपतिव्ववृते द्रुतं सः // 15 // हा प्राणेश ! कुक्कुटाख्येन भोगिना सर्पण अहं दष्टा अस्मि दष्टा अस्मि, सम्भ्रमे द्विरुक्तिः / तूर्ण समेहि, इति इत्थं श्रुत्वा. हरिणं हित्वा त्यक्त्वा, रणेच्छुः कुकुटेन युयुत्सुः स झाणीपतिः श्रीविजयः द्रुतं व्याववृते निवृत्तवान् / कुक्कुटाहि “कुक्कुटाभो, वर्णेन च रवेण च” इति हैमः / / 95 // હે પ્રાણેશ ! કર્યુટ નામના સર્વે મને ડંખ દીધો છે, જલદી આવો જલ્દી આવો. તે સાંભળીને હરણને છેડી તે રાજા સર્પ સાથે યુદ્ધ ઈચ્છતો જલદી પાછો ફર્યો પણ मन्त्रैर्विचित्रैमणिभिः पवित्र-स्तां प्रत्यका(न्नृपतिः स यावत् / सा तावदत्याजि निरीक्षमाण-स्याप्यस्य जीवेन कृतागसेव // 16 // स नृपतिः विचित्रः विषनाशकैः मणिभिः, पवित्रैः सिद्धैः मन्त्रैश्च, यावद , तां सुताराम, प्रत्यकार्षीत् चिकित्सतवान् , तावत् सा सुतारा, निरीक्ष्यमाणस्य पश्यतः एवास्य अपेरेवार्थत्वात् अग्रत इति शेषः / कृतागसा कृतापराधेन इव / यथा कृतापराधः कमपि जीवमपि त्यजति तथेत्यर्थः / जीवेन प्राणैरत्याजि, मृता इत्यर्थः // 16 // તે રાજા જેટલામાં પવિત્ર એવા અનેક મંત્રો અને મણિઓથી ચિકિત્સા કરે છે તેટલામાં તે રાજાના જોતાં જ જીવ અપરાધીની જેમ તે સુતારાને છોડી દીધે. સુતારાનો જીવ મરણ પામી ચાલ્યો ગયો. 96aaaa हंसेन मुक्ता नलिनीमिवासौ, तां प्रेयसी प्रेक्ष्य पपात भूमौ / आस्वादितोन्मत्तकवन्मुमूर्छ, पद्मोपलम्मे प्रथमं निदानम् // 97 // हंसेन राजहंसेन अथ च आत्मना, मुक्तां त्यक्ता नलिनी कमलिनीमिव, 'लक्ष्मीः पद्मा' इति हैमोक्तेः पद्मायाः राजलक्ष्म्याः पद्मस्य कमलस्य च उपलम्भे प्राप्तौ 'कमलं नलिनं पन' इति हैमः / प्रथमं निदानम् कारणं नलिन्यां सत्यामेव कमलोत्पत्तिः सुतारापरिणयानन्तरमेव च तस्य राज्यप्राप्तिरिति इलेषेणोभयविशेषणमिदम् / तां प्रेयसी प्रेक्ष्य, असौ श्रीविजयः भूमौ पपात, आस्वादितो भक्षित उन्मत्तकः धत्तुरः येन सः तद्वत् "उन्मत्तमुन्मादवति धत्तुरमचकुन्दयो" रिति विश्वप्रकाशः / मुमूर्छ मूछों गतः // 17 // તે રાજા હંસથી મુકી દેવાયેલી કમલિનીની જેમ હંસ-જીવથી રહિત તે પ્રિયતમાને જોઈ ભૂમિ ઉપર પડી ગયો. લક્ષ્મી મેળવવામાં મુખ્ય કારણ મનાતા એવા ધતુરા ખાધેલાની જેમ મૂછ પામી ગયે. ૯૭ના पद्माकरास्फालननित्यशैत्य - गन्धोधुरारामसमीरणेन / स प्राप्तचैतन्यभरो धरेन्द्र-श्चक्रे विलापानिति मुक्तधैर्यः // 98 //