Shantinath Mahakavyam Part 02

SR No.: 004313
Original Sutra Author: N/A
Author: Vijaydarshansuri
Publisher: Nemidarshan Gyanshala
Publication Year: 1966
Total Pages: 288
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 29 MB

Page 215

204] भीशान्तिनाथमहाकाव्ये પછી શીઘ્રતાથી તે મહિને છોડી તે બન્ને પોતપોતાના ઘરે ગયા. કેમકે પ્રાણીઓની બુદ્ધિ પરિવારમાં જ ઠીક રહે છે. કિન્તુ કઈ પણ વિજનમાં નહિ. 48 अशनितो ममुं मिलितं हितं, नृपकुमारवरो निजगाद तम् / त्वमधुनाऽपि वयस्य ! किमुन्मना, इव मयाऽपि परं समवेक्ष्यसे 1 // 49 // अशनं भोजनं तदस्त्यस्येत्यशनी, तस्य भावोऽशनिता भोजनक्रिया, प्रकृतिजन्यबोधे प्रकारोभूतो भावप्रत्ययार्थ, इति नियमात् / तदूर्ध्वम् उपरि भोजनानन्तरमित्यर्थः / मिलितम् हितं मित्रं तं वनाक्रीडां विहायागतम् अमुमने स्थितम् मित्रमुदम् नृपकुमारवरः अमरदत्तः निजगाद, किमित्याहवयस्य! सखे ! त्वमधुना भोजनानन्तरं गृहेऽपि मया हर्षकारणेन मित्रेणापि मया किम् कुतो हेतोः परमत्यन्तम् उन्मना उद्विग्न इव समवेक्ष्यसे, उद्वेगकारणं मह्यं वद ! नहि मित्राकिमपि गोपनीयं मित्रस्य, नवामित्रेण मित्रसमीपेऽकारणमौदासीन्येन भवितव्यमिति भावः // 49 // ભોજન વેલા પછી ભેગા થયેલા તે મિત્રને રાજપુત્રે કીધું કે હે મિત્ર ! તમે હમણાં પણ શંકા ઉચાટ અનુભવો છે ? હું આ ચેખ્યું જોઈ શકું છું. 49 अवितथे कथिते खलु तेन चा-भ्यधित राजसुतो मधुराक्षरम् / वदति नैव शवः पुनरेतकद् वनचरस्य सुरस्य विजृम्भितम् // 50 // तेन मित्रमुदा अवितथे सत्ये कथिते . सति, खल्विति वाक्यालङ्कारे / राजसुतोऽमरदत्तः मधुराक्षरम् यथास्यात्तथा, एतेन हृद्यता विश्वसनीयता चोक्ता, मधुराक्षरं हि झटिति ग्राह्यं भवतीति भावः / अभ्यधितागादीत्, किमित्याह-वदतीति / शवः, मृतकः, नैव वदति, प्राणवायुर्हि उक्तौ कारणम् , शवस्य च तदभावादिति भावः / ननु तर्हि यच्छ्रतं तत्कुत आगतमिति चेत्तत्राह-एतदेवैतकत् त्वया श्रुतं वचनं पुनस्त्वर्थे वनचरस्य वनवासिनः, सुरस्य देवस्य विजृम्भितम् व्यापारः, विलासो वा, नतु शवस्येति भावः // 50 // તે મિત્ર યથાર્થ વાત કીધે છતે રાજપુત્રે મધુરવાણીથી કીધું કે શબ કદી બોલતું નથી તે વનચર દેવનું ફરમાન છે. પના अवितथं वितथं यदि तेन वा, प्रकथितं खलु वेद तदेव कः / मतिबलं प्रवितत्य ततः सखे-ऽयमपि विघ्नकणः परिभूयते // 51 // तेन-शवेन सुरेण वा यदि प्रकथितम् तत् अवितथं सत्यं वितथमसत्यं वा, तत्, सत्यासत्यत्वे, एव, कः खलुः वेद ! न कोऽपि जानाति, भविष्यतोऽल्पज्ञेन ज्ञातुमशक्यत्वादिति भावः / ततः तत्सत्यत्वेऽपि सखे ! मनिबलं बुद्धिकौशलम् , प्रवितत्य विस्तार्य, अयमपि विघ्नकणः अन्तरायलेशः परिभूयते जीयते, अस्माभिरिति शेषः / बुद्धिबलेन तव भयं भेत्स्यामीति मा चिन्तितो भूरित्यर्थः / / 5 / / તેશે સાચું કે ખોટું કીધું છે કેણ જાણે છે? હે મિત્ર બુદ્ધિબલને ડું વધારી આચુકડા વિનને દબાવી શકાય. 51