________________ 114 ] मागान्तिनावमझाने सास्विकेन स्वाभवायाः संभवात, तामसेन तु न इति तवृद्धषा समावे नवसर इति भावः // 154 // ત્યારે દયા ઉત્પન્ન થવાથી જલદેવીએ મને બધા શ્રેષ્ટ રને આપ્યા. કેમકે સાત્વિક પુરુષની માબાદીથી દેવતા મનમાં સંતોષ પામે છે. 154 कान्तवा सह परंशगृहीत्या, यानपात्रमधिरोपित एषः। भाटकं कपटलम्पटचित्ताः, कस्य लान्ति वणिजो न हि लोके // 155 // कान्तया सह एषः धनदः षडंशयस्य पढ्भागस्य गृहीत्या प्रहणेन अर्थात् धनदवित्तपदभागात्मकमाटकमहणेनेत्यर्थः / यानपत्रं पोतम् अधिरोपितः अधिरोहितः, पारनयनायेति शेषः / ननु ताशदुरवस्थात्सहृदयस्य भाटकग्रहणं न युज्यते इति चेत्तत्राह-वणिजः कस्य भाटकं न लान्ति ! अपि सर्वस्येव ग्रहन्त्येव. हि यतः, लोके भवि. कपटे छले लम्पटम भासक्तं चित्तं वेषां ते तादृशाः, वणिजो हि सहजकपटिनः, न सरस्वपि जवो भवन्तीति ततो भाटकग्रहणं न नवीनमिव वस्येति भावः // 155 // ( 57.) त पली साथे त धनाते ( २नना ) 74 मना नायी. पा 52 . ચઢાવી લીધા. કપટી વણિ લોકમાં તેની પાસેથી ભાડું લેતા નથી. 155 अन्तरमनिधि गच्छति पोते, देहचिन्तनविधौ विनिविष्टम् / तत्प्रिया हुतमना पनदं सो-ऽक्षेपयज्जलनिघौ वणिगीशः॥१५६॥ बन्तरम्बुनिधि जलधिमध्ये पोते यानपात्रे गच्छति याति सति, तस्य धनदस्य प्रियायाः हतौ हरणे मनः यस्य सः, वणिगीशः देवदत्तः, देहचिन्तनविधौ पुरीषाद्युत्सर्गक्रियायां विनिविष्टं संलग्नमुपविष्टं वा, धनदं जलनिधौ अक्षेपयदपातयत् / / 15 / / સમુદ્રની વચ્ચે વહાણ ચાલતું હતું ત્યારે દેહચિંતાની ક્રિયામાં લાગેલા ધનદત્તને તેની પત્ની તરફ આકર્ષાયેલા મનવાલા દેવદત્તે સમુદ્રમાં ફેંકી દીધે. 156 नन्वेता विवेकिनामुचितमित्यत माह-- कापथे पदनिवेशनसक्तं, व्यक्तमेव परियाति विवेकः / मानसं दहति मन्मथवती, स क्व तिष्ठतु निराश्रयवृत्तिः 1 // 157 // विवेकः कृत्याकृत्यविचारः, कापथे विपथे, अनीतावित्ययः पदनिवेशनसक्तं पदनिवेशनासक्तं / पदस्य निवेशने सन् सन्नेव सत्कः सन् वत्तमानस्तम् , कुमागेगामिनं जनं व्यक्तं स्पष्टमेव परियाति परित्यज्य गच्छति, कुमार्गगामी विवेकशून्यो भवतात्ययः / विवेकाभावे चाचितानुचितविचाराभावा