________________ 55 বী নীহামাছি भवेयुः, तर्हि त एव योगा मोहनीयानाभोगसहिता एव जीवरक्षादिहेतवो वक्तव्याः स्युः, विरुद्धयोः कार्ययोरेकसामग्रीजन्यत्वाभावात् / नहि सम्यगाराधिता जिनाज्ञा मोक्षकारणं सती संसारकारणमपि भवितुमर्हति, 'कारणभेदनियतत्वात् कार्यभेदस्य'ति वचनात् / अन्यथा कार्यकारणव्यवस्थाभङ्ग एव स्यात् / तेन तत्र कारणवैलक्षण्यं तावत् विलक्षणसहकारिकारणजन्यमेव भवति / यथा-एकस्याऽपि दण्डस्य कालभेदेन वैलक्षण्यं घटोत्पत्तौ घटचिकीर्षुः घटविनाशे च घटबिभञ्जिपुः कर्तेत्यादिविलक्षणसहकारिकारणजन्यं प्रतीतमेव / एवं प्रकृतेऽपि छद्मस्थसंयतानां घात्यजीवविषयकानाभोगसहकृतमोहनीयलक्षणसहकारिकारणवशेन कायादिव्यापारा जीवघातहेतवो भवन्ति, तथा त एव योगा घात्यजीवविषयकाभोगसहकृततथाविधमोहनीयक्षयोपशमादिसहकारिकारणविशिष्टा जीवरक्षाहेतव इत्यनुभवसिद्धम् / केवलिनस्तु योगाः पराभिप्रायेण अनाभोगमोहनीयाद्यभावेन परिशेषात् केवज्ञानसहकृता एव जीवघातादिहेतवो भवन्ति, केवलज्ञानेनैव एतावन्तोऽमी त्रसा स्थावराश्च जीवा अमुकक्षेत्रकालादिसामग्रीयोगेन ममाऽवश्यं हन्तव्याः सन्तीति ज्ञात्वैव केवलिनो जीवघातकत्वात् / यदि च केवलज्ञानं नोभविष्यत् तर्हि अस्मादृशामिवोक्तप्रकारेण जीवघातोऽपि नाभविष्यदिति व्यतिरेकव्याप्तिबलादेवेति पराकूतमवसातव्यम् / तत्रेदमभिधातव्यं-यद्येवं तर्हि त एव योगा अनन्यगत्या केवलज्ञान (नाभाव) सहकृता एव विलक्षणस्वरूपा अस्मादृशामिव जीवरक्षादिविलक्षणकार्यजनका वक्तव्याः स्युः। एवं च केवलिनो जीवरक्षा-सत्यभाषणादिकं कदाचिदपि न भवेत् , केत्रलिनो योगानां जीवरक्षाहेतोः सहकारिकारणस्य केवलज्ञानाभावस्य सर्वकालमसम्भवात् / अथ जीवघातस्येव जीवरक्षाया अपि अवश्यंभावित्वेन परिज्ञानात् उभयत्रापि કારને પરવશની પરે: પરના મખન જેવાપણું નહીં. જે માટે મિથ્યાપણિ બોલે. વલી મોહનીય અને અનાગ રહિત એ યોગ, જઉ કેવલીને' છવઘાત હેતુ હુઈ, ત તેજ વેગ મેહનીય અને અનાભોગે સહિત જ જીવરક્ષા હેતુ કહ્યા જેઈઈ. વિરૂદ્ધકાને એકસામગ્રી જન્યપણાના અભાવથી. સમ્યગ પ્રકારે, આરાધી એ જિનાજ્ઞા મોક્ષનું કારણ છતી, સંસારકારણ ત થવાને યોગ્ય નહીં, કાર્યભેદને કારણુના ભેદને નિયત પણાથી, એહવા વચનથી, છમ ન માની તે કાર્યકારણના મયદાને જંગ જ થાઈ. તિણે તિહાં (કાર્ય) કારણનું વિલક્ષણપણું. પ્રથમ જુદાં જે સહકારિ કારણ, તેણેિજ જન્મ ઈ. જિમ એકજ દંડને કાલભેદે વિલક્ષણપણું. ઘટની ઉત્પત્તિને વિષે ઘટપ્રતે કરિવા વાંછતા અને ઘટને વિનાશે ઘટને ભાંજવા વાંછ કરનાર. ઈમ વિલક્ષણ સહકારિ કારણે જન્ય પ્રસિદ્ધ જ, ઈમ ઈહિ પણિ છદ્મસ્થતીને હણવાયોગ્ય જીવવિષઈઓ જે અનાભોગસહિત તેણેિ મોહનીયરુપ સહકારિ કારણ, તેહને વશે કાયાદિકના યોગ, તે છવઘાતના હેતુ હુઈ. તિમ તેજ પગ હેતવ્ય જીવવિષ આ આભેગસહિત તેહવા મોહનીયના ક્ષયોપશમાદિક જે સહકારિકરણ. તે સહિત હતા જીવરક્ષાના હેતુ. એ અનુભવસિદ્ધજ છે. કેવલીના યુગ ત, ૫રને અભિપ્રાયે અનાભોગમેહનીયાફિકને અભાવે બીજુ કોઇ નહીં વતી. કેવલજ્ઞાને સહિતજ જીવઘાતના હેતુ હુઈ. કેવલજ્ઞાને જ કરી એતલા ત્રસ અને થાવર અમુકે ક્ષેત્ર-કાલાદિયેગે માહરે અવશ્ય હણવાં છે. એહવું જાણીને જ છવઘાત કરિવાપણાથી. જઉ કેવલજ્ઞાન ને હુત, ત અસ્કારી પરિ કહે પ્રકારે જીવઘાત એ ન હત. એ વ્યતિરેક ખ્યાપ્તિ-જે અભાવવિશેષને વ્યાપ્તિ તેહના બલથીજ પર ભાવ જાણિ. તિહાં એહવું કહિવું–જઉ એમ તક તેહજ યોગ અનન્કંગતી-અન્યગતિ નહીં ઇવતી કેવલશાન સહિતજ જુદા હુંતા અહાર પરિ જીવરક્ષાદિ વિપકાર્યના ઉપજાવનાર કહેવાં હ. ઇમ