Sarvagnashatakam

SR No.: 004306
Original Sutra Author: N/A
Author: Labhsagar
Publisher: Aagamoddharak Granthmala
Publication Year: 1968
Total Pages: 328
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 9 MB

Page 49

तर्व-शतकवृत्ती व्यतिरेकेणाऽपि जिनं पूजयन्तीत्यादिरूपा भवति / सा चाबोधेः-जन्मान्तरे जिनधर्माप्राप्ते/जमिव बीजहेतुरषोधिबीजम् इत्येतावनन्तरोक्तौ दोषौ-दूषणे भवतः / चशब्दोऽनाभोगापेक्षया समुच्चयार्थः / अथवा दोषाय-भवप्राप्तिलक्षणाय तदबोधिबीजं सम्पद्यते / इतिशब्दः समाप्तौ / ततो द्रव्यतः स्नानेन शुद्धवस्त्रेण च जिनपूजा विधेयेति स्थितमिति गाथार्थः / तत्र निदानं तावत प्रासाद-प्रतिमापूजा-साधर्मिकषात्सल्यादेरुच्छेदापत्तिरेव / तथा भूयोभिः पृथिवीदल-जल-कुसुम-भोजनविधिप्रभृतिभिः क्रियमाणेषु विशिष्टप्रासादप्रतिमापूजासाधर्मिकवात्सल्यादिषु प्रवर्धमानः शुभाध्यवसायो दूरे, प्रत्युत जीवविराधनालक्षणायतनाभयेन तद्विषयकशुभपरिणामस्य हानिरनिवार्यैवेति बोध्यम् / तस्मात् कृतसर्वसावधप्रत्याख्यानघतां साधूनां द्रव्यस्तवे स्वयं कर्त्तव्यतयाऽधिकाराभाव एव, अन्यथा द्रव्यस्तवभावस्तवयोरुभयोरप्युच्छेदः प्रसज्येत / यतः कुसुमादिसुवर्णालङ्कारपर्यन्तैः प्रशस्तद्रव्यैः क्रियमाणो द्रव्यस्तवः परिग्रहाविनाभूतः / परिग्रहवतां चारम्भादिवर्जनाभिप्रायाभावेन प्रथम-पञ्चममहाव्रतयोरभावे सदविनाभाविनां मृषाभाषणविरमणादीनां त्रयाणामपि मध्यवर्तिनां महाव्रतानामभावात् सर्वविरत्युच्छेदः / तदुच्छेदे च जिनेन्द्रपूजाऽपि द्रव्यस्तवो न भवेत् , भावस्तवकारणत्वेनैव द्रव्यस्तवत्वात् / यदुक्तम्.... "भूतस्य भाविनो वा भावस्य हि कारणं तु यल्लोके / तद् द्रव्यं तत्त्वज्ञैः सचेतनाचेतनं कथित " ॥१|मिति / एवं स्वरूपयोग्यतयाऽपि कारणं न भवति, कार्यस्यात्यन्तासत्त्वात् / नहि गगनकुसुमस्य कारणं किमपि स्वरूपयोग्यतयाऽपि सम्भवति / अत एव सम्यग्दृशां गृहिणामेव द्रव्यस्तवः कर्त्तव्यतया युक्तः, सर्वविरतिलक्षणस्य कार्यस्य भावस्तवस्यान्ततः स्वरूपयोग्यतयाऽपि कारणत्वात् / अयं भावः-श्रावकाणां पश्चाप्यणुव्रतानि क्रमेण पञ्चानां महाव्रतानां देशभूतानि / एतच्चाणुव्रतत्वाऽन्यथानुपપૂજા-સાધર્મિક વાત્સલ્યાદિકની ઉચછેદની પ્રાપ્તિ જ. વલી પૃથિવીન દલ-જલ-પુષ્પ-ભજનવિધિ પ્રભૂતિ કરતાં જે પ્રાસાદપ્રતિમા–પૂજા-સાહમવત્સલાદિક તેહને વિષે વધતે શુભભાવ તે દૂર, સામું જીવવિરાધનારૂપ અજયણાને ભયે તે વિષઈઓ જે શુભ પરિણામ તેહની હાનિ અણુવારીતી હું એહવું જાણિવું. તેવતી કર્યું છે સર્વસાવાને પચ્ચકખાણ જેણિ એહવા સાધુને દ્રવ્યસ્તવને વિષે કર્તવ્ય પણ અધિકારનો અભાવ જ. ઇમ ન માની તો વ્યસ્તવ ભાવસ્તવ એ બિહેને એ ઉચ્છેદ થાઈ. જે માટે પુષ્પાદિ સવવલ કારપતિ પ્રશસ્તદ્રવ્યે કરાતી દ્રવ્યસ્તવ તે પરિગ્રહ વિનાંભૂતનિ (પરિગ્રહના) અભાવે અથાત. પરિગ્રહવંતને આરંભાદિક વર્જવાના અભિપ્રાયને અભાવેં પ્રથમ અને પંચમ મહાવ્રતને અભાવે તે વત વિનાં અણુથાતાં જે મૃષાભાષણવિરમણાદિક ત્રિણિ વ્રત જે મધ્યવત્તિ તે મહાવ્રતના અભાવથી રતિને ઉકેદ. તેહને ઉચછેદે જિનેન્દ્રપૂજા પણિ દ્રવ્યસ્તવ ન હોઈ, ભાવસ્તવને કારણ પણુિં જ भ्यरत था, मोटे हिंछे.. - " થયા થાસે એહવા પદાર્થનું કારણ જે લોકને વિષે તે દ્રવ્ય, તત્તવાઈ સચેતન અથવા અચેતન કહિઉ” ઈમ સ્વરૂપ યોગ્યતાપણિ કારણ ન સંભ. કાર્યના અત્યંતે અસત્યપણથી. આકાશકૂિલનું સ્વરૂપયોગ્યતાઈપણિ કાંઈ કારણ સંભ નહિં. એટલા જ વતી સમ્યગ્દષ્ટી ગૃહસ્થનેજ દ્રવ્યસ્તવ કર્તવ્યપણિયુક્ત. સર્વવિરતિરૂપ જે ભાવસ્તવ તેહને વસ્તુગતિ સ્વરૂપયોગતાઈપણુિં કારણુપણુથી. એ ભાવ-શ્રાવકને પંચ અણુવ્રત તે પંચમહાવ્રતના દેશભૂત છે. એને અણુવ્રતપણાની અન્યથા અયુક્તપણુઈઈ. પ્રસિદ્ધજ, અણુપણાને મહ૫ણાના સાપેક્ષપણાથી. .