________________ Rama Tr , सर्वश-शतकवृत्ती मन्तव्यः। अत एव छद्मस्थसंयतानामुपशान्तवीतरागपर्यन्तानां यतनया प्रवर्तमानानामपि या जीवविराधना सा नियमादनाभोगवशेनायतनाजन्यैव, परमप्रमत्तसंयतानां नातिचारहेतुरपि, आशयस्य शुद्धत्वात् / एतच्च सम्भावनया अपि आत्मकृतत्वेनाज्ञातायां छद्मस्थसाक्षात्कारगम्यजीवविराधनायामवसातव्यं, ज्ञातायां च प्रायश्चित्तप्रतिपिपित्सोरेव, अन्यथा तु निश्शूकतया संयमस्यैवापगमः प्रतीत एव / न चाप्रमत्तानामयतना न भविष्यतीति शङ्कनीय, अनाभोगजन्यायतनाया छद्मस्थमात्रस्य सत्त्वेन अप्रमत्तताया अनाबाधकत्वात् / एतच्च " विवरीआई सत्तवी "त्यादि नवमगाथाव्याख्यायां ग्रन्थसम्मत्या दर्शयिष्यते / तेन संयतानां सर्वत्रापि अनाभागजन्याशक्यपरिहारेण जायमाने जीवघातमृषाभाषणाद्यंशे जिनोपदेशो न भवत्येव; तथाभूताया अपि विराधनाया अयतनाजन्यत्वेन निषिद्धत्वात् / अत एव संयतानां द्रव्यतोऽपि हिंसा कर्मबन्धकारणमसत्य(पि)मपि कृतप्रत्याख्यानभङ्गेनाऽऽलोचनाविषयः / यदागमः-" से पाणाइवाए चउव्विहे पन्नत्ते-तं० दव्वओ खित्तओ कालओ भावओ" इत्यादि (पाक्षिक, पृ० 13.) प्रत्याख्यानं च सर्वविरतिपरिणामसिद्धयर्थमेव, तस्या अपि द्रव्यत आश्रवरूपत्वात् , सूक्ष्मपृथ्व्यादीनामिवाविरतिप्रत्ययकर्मबन्ध , भावाहसायाः कारणत्वाच्च / द्रव्यत्वमपीह तद्विषयकप्रत्याख्यानेन वर्जनाभिप्रायवतोऽनाभोगजन्यत्वेनैव / एतेन यत्र कापि धार्मिकानुष्ठाने सम्भावनयाऽप्यवयं भवति, तदनुष्ठानविषयको जिनोपदेशो न भवति, तावन्मात्रस्याऽप्याश्रवस्योपदेशविषयत्वापत्त्या कृतसर्वसावधप्रत्याख्यानवतः प्रत्याख्यानम ड्रेनमृषाभाઅજયણાથી ઊપનાપણિ નિષિદ્ધ પણાથી. એતલાંજ માર્ટિ સંયતીને દ્રવ્યથી હિંસા તે કર્મબંધનું કારણ, અછતીએ કર્યા પચ્ચકખાણને ભેગે આલેયણાના વિષય હુઈ જે માટે આગમ:- પ્રાણાતિપાત વર્જવો તે ચાર પ્રકારે પ્રરૂયો. તે કિમ ર દ્રવ્યથી ક્ષેત્રથી કાલથી ભાવથી' પ્રત્યાખ્યાન તે સર્વવિરતિના પરિણામની સિદ્ધિને અર્થિ. તે દ્રશ્યથી એ વિરાધનાને દ્રવ્યથી આશ્રવણાથી, સૂમપૃથિવ્યાદિકની પરે અવિરતિપ્રત્યયી આ કર્મબંધના હેતુપણાથી, વહિંસાના કારણુપણાથી પર્ણિ. દ્રવ્યપણું છે ઈહાં તે દ્રવિષયક પચ્ચખાણિ કરી વજનાભિપ્રાયવંતને અનાભોગજન્યપણિ જ. હિવે એતલો ભાવાર્થ સમઝી કિણિકિ લિખ્યું છે જે-દ્રવ્યહિંસાનું તે પચ્ચકખાણ જ ન હુઈ. તે મિથ્યા જાણિવું. અને નવોટિપૂર્વક પચ્ચક્ખાણ કર્યાની પ્રક્રિયાએ તેણે સમઝી દીસતી નથી. અને દ્રવ્યહિંસાએ થઈ જાય કે પ્રાયશ્ચિત કરે છે, તે તેહનેઈ મતિ ન જેઈઈ એતલેં જિહાંકિહાં એ ધર્માનુષ્ઠાનને વિસંભાવનાઈ પણિ પાપ હુઈ. તે અનુષ્ઠાન વિષઈએ જિનોપદેશ ન હઈ. તેટલા એ આશ્રવને જિનોપદેશવિષયપણાની પ્રાપ્તિથી, કયું" જે સર્વસાવધનું પચ્ચકખાણું તેવંતને પચ્ચખાણુને ભંગે મૃષાભાષણ પણાથી, કેવલી જેહવું બોલે તેવું કરનાર ન હુઈ એહવું પ્રરૂપણારૂપ પાશચંદ્રમત પણિ ઉવેખ્યું જાણિવું. જૈન પ્રવચનને વિષે પૂર્વોક્ત પ્રકારે તે અંશને વિષે જિનોપદેશની પ્રાપ્તિના અનંગીકારપણથી. તે માટે એ ભાવ જે વસ્તુસમુદાય વાંછિતકાર્યને વિરોધી અથવા અનુપકારી હુઈ. તે અવિનાભાવ સંબંધિ થાતું પવુિં અનુકલકારણની પરે ઉપદેશના વિષય ન હુઈ, એહવા નિયમથિક, જીવધાતાદિસંબંધીની જિનની આજ્ઞા ન હુઈ જ. તે વાતને સ્વરૂપથી આવરૂપપણિ જ્ઞાનાદિના પ્રતિકૂળપણથી. ઈમ ન માનીઈ તે છવઘાતવિષક પ્રત્યાખ્યાનની અયુક્તતા થાઈ હતી. પણિ જિહાં એ કરિવા વાંક્યા કાર્યનાં અનક કારણુપણિ વ્યવહારથી સપા૫ હુઈ તે વિષયિણિ જિનાજ્ઞા ક્રિયાકાલે' પણિ અદેશમખિં ન હુઈ