________________ लिङ्गानां स्वरूपम् वार्तापि / नहि समीहितनगरं प्रति शीघ्र जिगमिपुरश्रान्तो विश्रामं करोति, तेन श्रमाभावे विश्रामकरणं अमे च विश्रामाकरणं चेत्युभयथाप्यहितमेव / तेनोत्सर्गादपवादो बलीयानिति न्यायः प्रकृते छद्मस्थसंयतापेक्ष एव / तथाचैतानि सप्तापि स्थानानि मोहनीयानाभोगहेतुत्वेन छद्मस्थसंयतानामेव भवन्ति, तेन छद्मस्थसंयतपरिज्ञानाय हेतवो भवन्तोति गाथार्थः // 2 // अथ सप्तानामपि लिङ्गानां स्वरूप प्रकृतसूत्रेणाहपंचमहव्वयतिकम-बवायणाभोगरूवरूवाणं / सत्तण्हं खलु सत्तंपि मोहसत्ताविणाभूअं // 3 // व्याख्या-पश्चानां महाव्रतानामतिक्रमाः पञ्चमहाव्रतातिक्रमास्ते चापवादाश्चानाभोगाश्चेती. तरेतरद्वन्द्वः इत्येवंरूपेण रूपं-स्वरूप येषां सप्तानां स्थानानां तानि तथा तेषाम् / अपिरिह व्यवहितः सम्बध्यते / सप्तानामपि स्थानानां सत्त्वं-विद्यमानत्व, मोहसत्ताविनाभूतं-मोहनीयसत्तां विना न भवति स्मेति मोहसत्ताऽविनाभूत, खलुरवधारणे, मोहसत्ताऽविनाभूतमेव, मोहनीयकर्मसत्तामन्तरेण सप्तानामपि लिङ्गानां मध्ये एकमपि लिङ्गं न भवतीत्यर्थः / न च क्षीणमोहछद्मस्थवीतरागव्यभिचारः शङ्कनीयः, यतो लिङ्गानामपि तत्राभावात् / नहि लिङ्गाभावे साध्यस्य सत्त्वे असत्त्वे वा व्यभिचारो भवितुमर्हति, 'हेतुसत्त्वे साध्यासत्त्वं व्यभिचार' इति वचनात् / तस्मात् क्षीणमोहस्य छद्मस्थत्वेऽपि छद्मस्थत्वज्ञापकलिङ्गराहित्येन केवलित्वज्ञापकलिङ्गसाहित्येन अन्तर्मुहूर्त्तभोविकेवलज्ञानाभिमुखत्वेन च कथञ्चित्केवलित्वेन विवक्षणादित्यग्रे दर्शयिष्यमाणत्वादिति गाथार्थः / / 3 / / अथाप्रमत्तसंयतानां महाव्रतातिक्रमप्रतिषेवणा भवति नवेति शङ्कायामाहથતીને અપેક્ષીને જ હિવે એ સાતે સ્થાનક મેહનીય અનાભોગ મેતુકપર્ણિ કરી છદ્મસ્થને જ હુઈ તે ती छमस्य५४ reqाने त था. में गायाने। : 2 હિવે સાતેં લિંગનું સ્વરૂપ મૂલસૂત્રે કહે છે :| ગાથાથ–પાંચ મહાવ્રતના અતિક્રમ અપવાદ અને અનાભોગરૂપ રૂપ છે જેહનું એહવા સાતે સિંગનું છતાપણું મોહની સત્તાને અવિનાભૂત જાણવું. 3 વ્રત્યર્થ-પાંચ મહાવ્રતના અતિક્રમ તે પાંચ મહાવ્રતનાં દૂષણ તે અપવાદ અને અનાભોગ એ ઇતરેતરદ સમાસ છે એ રૂપે સ્વરૂપ જેહનું એહવા સાતે સ્થાનક તેહનું. અપિશબ્દ બહાં બાહિરથી લે તેહ ડીઈ સાતે સ્થાનકનું સત્વ તે વિધમાનપણું મેહની સત્તા વિના ન હુઈ. મેહની સત્તા વિના સર્વથા ન હઈ દઇ તે અવધારણનો અર્થ બોલે. મેહે સત્તા વિના ન હુઈજ. મોહનીય કર્મની સત્તા વિના સાતે લિંગ મથે એકે લિંગ ન હુઈ એ અર્થ. ક્ષીણમેહ જે છદ્મસ્થ વીતરાગ દ્વાદશ ગુણસ્થાન વતી તેહને વિષિ વ્યભિચાર શંકા નહી. જે માટે લિંગનો પણિ તિહાં અભાવ છે. લિંગને અભા સાધ્ય હઉ (હો અથવા ) ભાવે ન હો. ભચાર હુઈ નહી. હેતુ છતઈ સાધ્યની અસત્તા હુઈ તિવારે વ્યભિચાર દૂષણ હુઈ એહવા વચનથી. તે. માયિ શ્રી મેહને' છદ્મસ્થવૃતપણિ પણિ છદ્મસ્થપણાના લિંગરહિતપણુિં કેવલીપણાને લિંગ સહિત પર્ણિ અંતમHઈ થાનાર જે કેવલજ્ઞાન તેહને અભિમુખપર્ણિ કરી. કેણિકિ પ્રકારિ કેવલિપણુિં વિવક્ષા કરી છે બી. એહવું અગલિંખિાડીસ્યું તે વતી, હિવિ વિવક્ષા ક્ષીણમેહને ઈહાં કેવલીપણું કહ્યું તે પણ નહીં જે