Page Text
________________ 165 अज्ञानानाभोगयोः स्वरूपम् पदार्थविषयकयोराभोगानाभोगयोरन्यतर एव स्यात् / ननु भो ! अज्ञानानाभोगयोः को भेद ? इति चेत् / उच्यते-अज्ञानं हि कुत्सितज्ञानम् / तच्च मिथ्यादृशामेव स्यात् , तेषामेव विपाकतो मिथ्यात्वमोहनीयोदयवशेन सदसतोरविशेषेण प्रतिभानात् संसारकारणत्वात् ज्ञानफलाभावाच्च / यदुक्तम् ‘सदसदविसेसणाओ भवहेउ जहिच्छिओवलंभाओ। णाणफलाभावाओ मिच्छादिहिस्स अण्णाणं' // 1 // ति विशेषावश्यके (गा० 2844 ) अत एव मिथ्यादृशां स्वाभिमतमार्गजैनमार्गयोरुत्तमत्वानुत्तमत्वाभ्यां वैपरीत्येन श्रद्धाने सत्यपि स्वाभिमतमार्गातिरिक्तमागों जैनमार्गश्चेत्युभयोरविशेषेणाभ्युपगमोऽज्ञानमेव / अनाभोगस्तु नो ह्यभाववाचित्वेन विवक्षितपदार्थविषयकावबोधाभावः। स च सम्यग्दृशामपि भवति, छद्मस्थमात्रस्य तस्य सत्त्वात् / यदुक्तम्-'नहि नामानाभोग छद्मस्थस्येह कस्यचिन्नास्ति / ज्ञानावरणीयं हि ज्ञानावरणप्रकृति कर्म' // 1 / / इति / तेन सम्यग्दृष्टिमात्रस्य केवलज्ञानोत्पत्ति यावत् सामान्यतोऽनाभोगो भवत्येव, अन्यथा सर्वज्ञत्वं सम्पद्येत, सर्वथाऽनाभोगाभाववत एव सर्वज्ञत्वात् / यद्यपि क्षायोपशमिकसम्यग्दृष्टेः प्रदेशतो मिथ्यात्वोदयवशेन कदाचित् कचिदंशे विपरीतावबोधोऽपि सम्भपति, तथापि स तथाभूतोऽवबोधो विपाकतो मिथ्यात्वमोहनीयानुदयेन नाज्ञानरूपः, किन्तु अनाभोगमूलकत्वात् अनाभोग एव / यदागमः ‘सम्मट्टिी जीवो उवट्ठ पवयणं तु सद्दहइ / सदहइ असब्भावं अणभोगा गुरुनिओगा वा' // 1 // इति श्रीउत्त० नि० ( गा० 163 ) अनाभोगमूलको हि विपरीतावबोधः सूक्ष्मातिचाररूपोऽपि निष्फल एव, सम्यग्दृष्टित्वेन सम्यग्वक्तारमासाद्य तत्क्षणमेवापगमात् / सम्यग्दृष्टेस्तु तीर्थकृद्भाषितं सर्व सम्यगेवेतिरूपेण तीर्थकृद्वारा सर्ववस्तुविषयकसम्यग्श्रद्धानोपहतत्वाच्च विपाकतो मिथ्यात्वानुदयेन आशयस्य शुद्धत्वात् / यथा वर्जनाभिप्रायोपहतो जीवघातोऽप्रमत्तसंयतानां निष्फलः, संयमपरिणामेनाऽऽश કત-માર્ગ અને જેનમાર્ગ તેહને ઉત્તમપણે અને અનુત્તમપણે કરી વિપરીત પણે શ્રદ્ધાનથિકંપણિ પોતે માન્યા માર્ગથી અતિરિક્ત જે માર્ગ અને જેનમાર્ગ તે બિહૂને અવિશેષ પર્ણિ માનવું તે અજ્ઞાન જ અનાજોગ તે જ અભાવવાચીપણે કરી વિખ્યા પદાર્થ વિષયીઓ અવબોધનો અભાવ. અને તે તે મ્યષ્ટીને પણિ હુઈ. છદ્મસ્થમાત્રને છતાપણુથી ' છદ્મસ્થને કણેકે અનાભોગ નથી ઈમ નહીં' જે માટે નાનાવરણીય તે જ્ઞાનનું આવારકસ્વભાવ કર્મ છઈ' તે વતી સમ્યમ્ દષ્ટિમાત્રને' કેવલજ્ઞાન ન ઉપજે સિંહાતાઈ સામાન્યથી અનાભોગ હુઈ જ. ઈમ નહીં તે સર્વરૂપણું સંપજે. સર્વથા અનાભોગના અભાવવંતને સર્વાપણાથી. જઉ એ લાપશમિક સમ્યગદષ્ટીને પ્રદેશથી મિથ્યાત્વને ઉદયને વર્ષે કિવારકિ કુણેક અંશે વિપરીત જ્ઞાનપર્ણિ સંભ, તહે તેહ અવબોધ તે વિપાકથી મિથ્યાત્વને અનુદયે કરી અજ્ઞાનરૂપ નહી. તઉ મ્યું ? અનાભોગમૂલપણાથી અનાજોગ જ, જે માટે આગમ-સમ્યગદષ્ટિ જીવ. કહિઉ' પ્રવચન સદહે. અને અસદ્દભાવને સદહે અનાભોગથી, અથવા ગુનિયગથી. અનામેગથી ઉપને જે વપરીત જે અવધ, તે સૂક્ષ્મ અતિચારરૂપ પણિ નિઃફલજ, સમ્યગ્દષ્ટિપણિ કરી સમ્યગ કથનને પામીનઈ તકલજ જાવાથી. સમ્યગદષ્ટિને તે તીર્થકરનું ભાડું સર્વ ભલું જ, ઈણિ રૂપે તીર્થકર દ્વારાઈ સર્વ વસ્તુ વિષયીઉ જે સભ્ય શ્રદ્ધાન તેણેિ તે અનાગને ઉપહતપણુથી, વિપાકથી મિથ્યાત્વને અતએ કરી ભાવને શાહપણાથી. જિમ વજના અભિપ્રાયે ઉપહત છવધાત. તે અપ્રમત્તસંવતને નિય.
| SR No. | 004306 |
| Book Title | Sarvagnashatakam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Labhsagar |
| Publisher | Aagamoddharak Granthmala |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 328 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 9 MB |