Page Text
________________ पटले] लोकधातुसंग्रहोद्देशः घ्घू घृ घ्धी घा, डाः ङ्ङ्ल फू ङ् ङ्ङी ङ्ङा इति मिथुने दिवावृद्धिः; षड्मासं यावदन्ते हानिरिति / एवं दक्षिणायने ह्रस्वस्वरसंयुक्त व्यञ्जनमुभयं चन्द्रलक्षणम्, उत्तरायणे संयुक्त व्यञ्जनद्वयं दीर्घस्वरसंयक्तम उभयसर्यलक्षणं भवति / एकव्यञ्जनं दीर्घस्वरसंयक्तं चन्द्रसूर्यात्मकं भवति / एवं संयुक्तम् व्यञ्जनद्वयं ह्रस्वस्वरसंयुक्तं सूर्यचन्द्रात्मकं भवति / 5 एवं स्वरव्यञ्जनभेदेन चन्द्रो द्विधा, सूर्यो द्विधा / तथा गुणवृद्धिसंयुक्तं व्यञ्जनं वेदितव्यम् / इत्ययनभेदेन सूर्यस्य चरणमात्राभेदतः / अपरो मात्राभेदः / आकाशादिपश्चमण्डलप्रवाहेन षष्टयुत्तर(त्रिशत)भेदभिन्नो वक्ष्यमाणे वक्तव्य इति, अस्योद्देशस्तन्त्रराजे मायाजाले भगवतोक्तः प्रत्यवेक्षणास्तवे "सर्वबुद्धमहाचित्तः सर्वबुद्धमनोगतिः / सर्वबुद्धमहाकायः सर्वबुद्धसरस्वतिः (ती) / वज्रसूर्यो महालोको वजेन्दुविमलप्रभः / विरागादिमहारागो विश्ववर्णोज्ज्वलप्रभः" / / इति / (ना० स० 8 / 32, 33) अनुरागः पञ्चमी दशमी पूर्णिमा शुक्लपक्षे; विरागः पञ्चमी दशमी अमावास्या कृष्णपक्षे। अनयोयोर्मध्ये त्रिपूर्णावसाने विरमान्ते महाशून्यं पञ्चाक्षरमेकलोलीभूतं 15 योगं तथागतानां हृदयम् / अतः सर्वबुद्धमहाचित्तश्चन्द्रः षोडशकलान्ते महाशून्यम् / सर्वबुद्धमनोगतिरमावस्यान्ते प्रथमकलोदयाभिसन्धौ सूर्य[40b]स्तमः, षोडशान्ते बिन्दुशन्यः षडक्षर इति / एवं सर्वबुद्धमहाकायो महाशून्यः सर्वबुद्धसरस्वति(तो) बिन्दुशून्य इति / वज्रसूर्यो महालोको बिन्दुशून्यः षडक्षरः; वजेन्दुविमलप्रभः; पञ्चाक्षरो महाशून्य इति प्रज्ञोपायधर्मो वक्ष्यमाणे विस्तरेण वक्तव्यः। अनक्षरो 20 मन्त्रयोनिमहामन्त्रकुलत्रयो विस्तरेणेति / - इदानीं प्रतिदिनरात्रिदिवानाड्य उच्यन्ते। हाद्यामात्राश्च नाड्य इति / हाद्याश्च ते मात्राश्च हाद्यामात्राः। चकाराद् व्यञ्जनानि; एते द्वादशमात्रासहिताः षष्टिमात्रा भवन्ति, तत्र ह्रस्वमात्रायुक्ता मध्याह्नादर्द्धरात्रं यावत् / रात्रिवृद्धौ त्रिंशन्मात्रात्मका भवन्ति / अर्द्धरात्रान्मध्याह्न' यावदीर्घमात्रायुक्ताः त्रिशद्दिवावृद्धौ भवन्ति / एवं 25 प्रतिदिने रात्रिदिवावृद्धिर्वेदितव्या। अत्र मन्त्रपदानि सृष्टिक्रमेण रात्रिवृद्धौ, संहारक्रमेण दिवावृद्धौ; तद्यथा-ह हि ह हु हल हं, य यि य यु यल यं / र रि ऋरु रल 22, व वि वृ वु वलु वं, ल लि लु लु लल लं इति रात्रिः प्रज्ञाभावभेदेनेति, कायभेदेनोपायः / ल्लाः ल्ल्ल ल्लू ल्ल ल्ली ल्ला, व्वाः व्वल ब्बू व्य व्वी व्वा, राः रूल रू र् री रा', य्याः य्य्ल य्यू य्य य्यी य्या, ह हाः ह ह ल ह ह हह ह ही ह हा इति दिवा, उपायो 30 भावभेदेन, कायभेदेन (च) प्रज्ञा / प्रज्ञाभावोत्पन्नत्वात् शुक्र चन्द्रः प्रज्ञा, उपायकायसम्भू 1. क. ऑ। 2. क. लं। 3-4 क. पुस्तके अत्र 'त्राः लः त्रू त्र त्री त्रा'; ख. पुस्तके अत्र 'च्चाः च्च च्चू चल च्ची च्चा !
| SR No. | 004303 |
| Book Title | Vimalprabha Tika Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jagannath Upadhyay |
| Publisher | Kendriya Uccha Tibbati Shiksha Samsthan |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 320 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 6 MB |