________________ सप्तदशी द्वात्रिंशिका / श्रीमन्तः सूरिवर्या नवनवविषयोद्बोधनैकप्रगल्भा नव्यन्यायादियुक्त्या कलनपरिचिता नेमिसूरीश्वरा ये / . तेषां लावण्यसूरिर्वचनमननतो लब्धतर्कादिमार्गो - वृत्ति द्वात्रिंशिकायाः सुसरलवचनां सप्तदश्यास्तनोति // स्याद्वादानुगमनं सर्वत्र भावयितुमाह- . न दुःखेन विरुध्येते धर्माधौं मुखेन वा / प्रत्ययाव्यभिचारित्वात् स्व-परोभयवृत्तिषु // 1 // न दुःखेनेति / धर्माधर्मों पुण्यापुण्ये, दुःखेन सचेतसां प्रतिकूल वेदनीयेन दुःखात्मकफलेन, न विरुध्येते विरुद्ध न भवतः, वा अथवा, मुखेन अनुकूलवेदनीयेन सुखात्मकफलेम, धमाधमौ म विरुध्येते इत्यस्यात्रापि सम्बन्धः, ननु अधर्मो नरकादिदुःखहेतुर्दुःखेन विरुद्धो मा भवतु, धर्मस्तु स्वर्गादिसुखहेतुर्दुःखं प्रतिबध्मात्येवेति कथं न तस्य दुःखेन विरोधः, एवं धर्मस्व सुखसाधनस्य सुखोन विरोधाभावेऽपि दुःख निदानस्याधर्मस्य सुखेम विरोधोऽस्त्येवेत्यत आहप्रत्ययाभिचारित्वादिति, स्व-परोभयवृत्तिषु स्वपरिणाम-परपरिणामस्वपरोभयपरिणामेषु प्रत्ययस्य विश्वासस्य, भव्यभिचारित्वान्नियतत्वात्, भश्रद्धामलकलङ्कितो धर्मोऽपि दुःखमुत्पादयति तस्य धमें धर्मबुद्धिर्नास्ति किन्तु भूयस्तिरस्कृतोऽप्ययं याचकः पुनरायात्येव वारंवारं याचते एवेत्येवं कोषान्धो भूत्वा यद् ददाति तस्य दानधर्मो दुःखायैव भवति यश्च धर्म धर्मबुद्धपा चरति तस्य धर्मः पर्यन्ते सुखमेवातनोति न दुःखमिति विशिष्टाध्यवसाय एव धर्मसव्यपेक्षः सुखदुःखसाधनं, तथाऽधर्मोऽपि परोपकारबुद्धयाचरितो भवति सुखसाधनमिति न तस्य सुखेन विरोधः, एवं मूढः कश्चिदेवं वस्तुगत्या धर्ममपि स्वाशयदोषादधर्म मत्वा भविष्यति ममाप्यतो दुःखं परस्यापि तु दुःखमुत्पादयिष्यतीत्याकलय्याध्यवसायदोषकलुषितं धर्ममाचरति स च धर्मो दुःखमुत्पादयतीत्येवं न धर्मस्य विरोधो कुन, एवं स्वपरोभयोपकारबुद्धयाऽधर्ममपि धर्मममेवाभिमानो विशुद्धाशयः कश्चिद