Page Text
________________ 378 दिवाकरकृता किरणावलीकलिता पञ्चदशी बोद्धसन्तानद्वात्रिशिका / . राज्यादिभ्रंशजनितशोकादिनाऽभिभूतो भवति तथाऽयमपि, भारहारादियोगास्तु भारस्य स्कन्धोपरिवहनं हारस्य मुक्ताहार -पुष्पमालादेहंदि धारणमित्येवं भारहारादिसम्बन्धाः पुनः, व्याससङ्ग्रहणाङ्गवत् यथा व्यस्तानामझानां प्रसारितानामाकुञ्चनक्रियया संग्रहणं सम्मेलनं ततो व्याससङ्ग्रहणधर्मकमङ्गं भवति तथा वस्तुतः प्रसारणाकुम्चनक्रिययोरभावान्न व्यास-सङ ग्रहणे इति तद्वदङ्गं न भवत्येव किन्तु काल्पनिकस्तथाव्यवहारस्तथा भारहारादियोगा अपीत्यर्थः // 5 // सन्तानं वस्तुस्थित्याऽवक्तव्यमात्मनः सत्त्ववाच्यस्यैकस्यासत्त्वतो नैरास्म्यभावनार्थ वेत्युपदर्शयति अक्तव्यमसद्भावात् प्रश्नार्थस्य खपुष्पन्न / संतानं भावनार्थ वा सरित्नोतप्रदीपवत् // 6 // अवक्तव्यमिति। "प्रश्नार्थस्य असद्भाषात् सन्तानमवक्वघ्यं खपुष्पवत्, वा भावनार्थ सरित्रोतप्रदीपवत्" इत्यन्वयः / प्रश्नार्थस्य सन्तानं सन्तानिभ्यो भिन्नम् अभिन्नं वा, यदि भिन्नं, तदा स्थिर मास्मैव मामान्तरेण स्वीकृतः स्यात्, अथाभिन्नं न हि सन्तानं किश्चित्. सन्तानी च प्रत्येकं तत्तत्क्षणवृत्तित्वादि भिन्नमेवेति अन्येन सन्तानेनाऽनुभूतस्यान्येन स्मरणं न स्यादित्यादयो दोषा आपतन्तीत्येवं प्रश्नार्थस्य, असदभावात् मेदामेदौ यदि भवतः तदा तदुभयविकल्पजनितप्रश्नार्थसद्भावो भवेत्, न चैवम्, मेदः किं स्वरूपलक्षणो वैधयं. लक्षणोऽन्योऽन्याभावलक्षणो वा, न स्वरूपलक्षणः स्वस्मिन् सम्बन्धाभावेनाधिकरणस्वरूपस्य तस्याधिकरणवृत्तित्वासम्भवात्, एवं न केवलो मेदोऽधिकरणस्वरूपः किन्तु प्रतियोगिघटितमूर्तिः स तथा तथा च प्रतियोगिघटितस्य तस्याधिकरणस्वरूपत्वे प्रतियोगिनोऽप्यधिकरणस्वरूपत्वं स्यादिति ययोर्मेदो विवक्षितस्तयोरमेद एव स्यात्. वैधर्म्यमपि मेदस्तदैव भवेत् यदि वैध यो दो भवेत्, अन्यथा वैधघूयोरैक्ये एकस्य धर्मस्य तत्र सद्भावे तदभिन्नस्याद्वितीयस्यापि तत्र सद्भावात् समानधर्मतैव स्यान्न विधर्मवेति, सोऽपि मेो न स्वरूपलक्षाका पूर्वदोषप्रस्तत्वात् मापि वैधमानः तत्रापि वलक्षणमेदवाव
| SR No. | 004300 |
| Book Title | Dwatrinshad Dwatrinshika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vijaysushilsuri |
| Publisher | Vijaylavanyasuri Granthmala |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 694 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 11 MB |