SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 153
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १०० षट्प्राभृते 'अन्यूनमनतिरिक्तं याथातथ्यं विना च विपरीतात् । वेद यदाहुस्तज्ज्ञानमागमिनः ।। निःसन्देहं ईदृग्विधं ज्ञानं ज्ञानस्वरूपं च निश्चयनयेन ( अप्पाणं तं वियाणेह ) आत्मानं तज्ज्ञानं ज्ञानस्वरूपं च हे भव्य ! त्वं विजानीहि सम्यग्विचारयेति क्रियाकारकसम्बन्धः ।। ३७।। आगे सम्यग्ज्ञानी का लक्षण कहते हैंजीवाजीवविहत्ती जो जाणइ सो हवेइ सण्णाणी । रायादिदोसर हिओ जिणसासणे मोक्खमग्गुत्ति ॥ ३८॥ जीवाजीवविभक्ति यो जानाति स भवेत्संज्ज्ञानः रागादिदोषरहितो जिनशासने मोक्षमार्ग इति ||३८|| [ २.३८ ( जीवाजीव विहत्ती ) जीवस्यात्मद्रव्यस्य, अजीवस्य पुद्गल - धर्माधर्मं कालाकाशलक्षणस्य पञ्चभेदस्य विभक्त विभञ्जनं विचनमिति देश्यात् । ( जो जाणइ सो हवेइ सण्णाणी ) यो जानाति स भवेत् सज्ज्ञान: । ( रायादिदोस रहिओ ) स ज्ञानी कथंभूतः ? रागादिदोषरहितः रागद्वेषमोहादिदोषरहितः । ( जिणसासणेमोक्ख मग्गुत्ति ) जिनशासने मोक्षमार्ग इति ||३८|| अन्यून – जो पदार्थको न्यूनता रहित, अधिकता-रहित, ज्योंका त्यों विपरोत भाव तथा सन्देह के विना जानता है उसे आगमके ज्ञाता सम्यज्ञान कहते हैं । निश्चय नयसे गुण और गुणीमें अभेद रहता है अतः आत्मा उक्त सम्यग्ज्ञान रूप ही है ऐसा जानना चाहिये ||३७|| गाथार्थ - जो जीव और अजीवके विभागको जानता है वह सम्यम्ज्ञानी है, रागादि दोषोंसे रहित है और जिन शासन में मोक्षमार्ग रूप कहा गया है ॥३८॥ विशेषार्थ - आत्मद्रव्यको जीव द्रव्य कहते हैं, पुद्गल तथा धर्म, अधर्म, काल और आकाशके भेदसे अजीव पाँच प्रकार का है। जो इन दोनोंके भेद--पार्थक्यको जानता है वह सम्यग्ज्ञानी है । वह सम्यग्ज्ञानी राग, द्वेष और मोह आदि दोषोंसे रहित है तथा अभेद नयसे वह स्वयं मोक्षमार्ग है ||३८|| १. २० क० समन्तभद्रस्य । Jain Education International For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org
SR No.004241
Book TitleAshtpahud
Original Sutra AuthorKundkundacharya
AuthorShrutsagarsuri, Pannalal Sahityacharya
PublisherBharat Varshiya Anekant Vidwat Parishad
Publication Year2004
Total Pages766
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Sermon, Principle, & Religion
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy