SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 144
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ आवश्यकनियुक्तिः कति दोषविप्रमुक्तं कृतिकर्म भवति कर्त्तव्यमिति यत्पृष्टं तदर्थमाहअणाठिदं च थट्टं च पविट्टपरिपीडिदं । दोलाइयमंकुसियं तहा कच्छपरिंगियं ।।१०२।। अनादृतं च स्तब्धश्च प्रविष्टः परिपीडितं । दोलायितमंकुशितस्तथा कच्छपरिगितं ॥१०२॥ अणाढिमनादृत्तं विनादरेण संभ्रममंतरेण यत् क्रियाकर्म क्रियते तदनादृतमितयुच्यते । अनादृतनामारे दोषः । थट्टं च स्तब्धश्च विद्यादिगणोद्धतः सन् यः करोति क्रियाकर्म तस्य स्तब्धनाम दोषः पविट्टं प्रविष्ट: पंचपरमष्ठिनामत्यासन्नो भूत्वा य: करोति कृतिकर्म तस्य प्रविष्टदोषः, परिपीडिदं परिपीडितं करजानुप्रदेशैः परिपीड्य संस्पर्श्य य: करोति वंदनां तस्य परिपीडितदोषः । दोलायिदंदोलायितं दोलामिवात्मानं चलाचलं कृत्वा शयित्वा वा यो विदधाति वन्दनां कितने दोषों से रहित कृतिकर्म करना चाहिए ? इस प्रश्न का समाधान करते हैं अर्थात् आगे कहे गये बत्तीस दोषों से रहित कृतिकर्म करना चाहिए । गाथार्थ-अनादृत, स्तब्ध, प्रविष्ट, परिपीड़ित, दोलायित, कच्छपपरिंगित । - आचारवृत्ति-वन्दना के समय जो कृतिकर्म प्रयोग होता है उसके अर्थात् वन्दना के बत्तीस दोष होते हैं, उन्हीं का क्रम से स्पष्टीकरण करते हैं १. अनादृत-बिना आदर के, बिना उत्साह के जो क्रियाकर्म किया जाता है वह अनादृत कहलाता है । यह अनादृत नाम का पहला दोष है । २. स्तब्ध-विद्या आदि के गर्व से उद्धत-उदंड होकर जो क्रियाकर्म किया जाता है वह स्तब्ध दोष है। . ३. प्रविष्ट-पंचपरमेष्ठी के अति निकट होकर जो कृतिकर्म किया जाता है वह प्रविष्ट दोष है। ४. परिपीड़ित-हाथ से घुटनों को पीड़ितस्पर्श करके जो वन्दना करता है वह उसके परिपीड़ित दोष होता है । ५. दोलायित-झूला के समान अपने को चलाचल करके अथवा सोते हुए (या नींद से झूमते हुए) जो वन्दना करता है वह उसके दोलायित दोष होता २. क नाम दोषरूपं । १. • ख ढिदं। ३. क स्तब्धो नाम० । Jain Education International For Personal & Private Use Only www.jainelibrary.org
SR No.004237
Book TitleAavashyak Niryukti
Original Sutra AuthorN/A
AuthorFulchand Jain, Anekant Jain
PublisherJin Foundation
Publication Year2009
Total Pages284
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size20 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy