________________
सप्तमाध्यायस्य तृतीयः पादः ॥
१९३
~~~~~
[कश्च] क प्रथमा सि । च प्रथमा सि । मीयते येन तन्मानम्, तस्मिन् ।
[षष्ठकः, षाष्ठो भागः मानं चेत् ] षष्ठ एव = षष्ठकः, षाष्ठो भागः । अनेन क-अप्र० → अ । 'वृद्धिः स्वरेष्वादेणिति०' (७४।१) वृद्धिः आ । 'अवर्णेवर्णस्य' (७४/६८) अलुक् ।
[षाष्ठो भागोऽन्यः] षष्ठ एव = षाष्ठः । 'षष्ठात्' (७३।२५) अप्र० → अ । 'वृद्धिः स्वरे०' (७।४।१) वृद्धि: आ । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलुक् ॥छ।।
एकादाकिन् चासहाये ॥ ७।३।२७ ॥ [एकात् ] एक पञ्चमी ङसि । [आकिन्] आकिन् प्रथमा सि । [च] च प्रथमा सि । [असहाये] न सहायः = असहायस्तस्मिन् ।
[एकाकी, एककः] एक एव = एकाकी, एककः । अनेन आकिन्प्र०-कप्र० । 'अवर्णेवर्णस्य' (७।४।६८) अलुक् । प्रथमा सि । 'इन्-हन्-पूषाऽर्यम्णः शिस्योः' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घयाब्' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनह्नः' (२।१।९१) नलुक् ॥छ।।
प्राग्नित्यात् कप् ॥ ७।३।२८ ॥ [प्राक् ] प्राक् प्रथमा सि । 'अव्ययस्य' (३।२७) सिलुप् । [नित्यात् ] नित्य पञ्चमी ङसि । [कप्] कप् प्रथमा सि । 'नित्यं ब-बिनोऽण' (७३।५८) इत्यधिकारो वेदितव्यो ज्ञेयः । [अश्वकः] कुत्सितो-ऽल्पो-ऽज्ञातो वा अश्वः = अश्वकः । अनेन कप्प्र० → क। पकारः पुंवद्भावार्थः।
[दारदिका] दरद् । दरदां राज्ञी । 'पुरु-मगध-कलिङ्ग०' (६।१।११६) अण्प्र० → अ । 'दूरबणोऽप्राच्य-भर्गादेः' (६।१।१२३) अणलुप्, ततः कुत्सिता दरद् = दारदिका । अनेन कप्प्र० → क । 'क्यङ्-मानि-पित्तद्धिते' (३।२।५०) इत्यनेन अण्लोपनिवृत्तिरूपे पुंवद्भावे 'आत्' (२।४।१८) इत्याप् । 'अस्याऽयत्-तत्-०' (२।४।१११) इत्यादिना इत्वम् । यदा त्वपत्ये. अण् तदा गोत्रं च चरणैः सहेति जातित्वे 'स्वाङ्गान्डीर्जातिश्चाऽमानिनि' (३६२५६) पुंवन्निषेध: स्यात् । प्राग नित्यादित्यवध्यर्थम् । अन्यथा अपवादबाधितो नोत्तरत्रानुवर्तेत, परतोऽपि अनुवर्तेत ॥छ।।
त्यादि-सर्वादेः स्वरेष्वन्त्यात् पूर्वोऽक् ॥ ७।३।२९ ॥ [त्यादिसर्वादेः] त्यादिश्च सर्वादिश्च = त्यादिसर्वादि, तस्य । [स्वरेषु] स्वर सप्तमी सुप् । [अन्त्यात्] अन्ते भवोऽन्त्यः, तस्मात् । [पूर्वः] पूर्व प्रथमा सि । [अक्] अक् प्रथमा सि ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
