Siddha Hemchandra Shabdanushasane Agyat kartuka Dhundika Part 07

SR No.: 004232
Original Sutra Author: N/A
Author: Vimalkirtivijay
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2014
Total Pages: 450
Language: Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 8 MB

Page 132

सप्तमाध्यायस्य द्वितीयः पादः ॥
[ कौतुपं गृहम् ] कुतुमा (पा) अत्र सन्ति = कौतुमं (पं) गृहम् । अनेन अण्प्र० अ । 'वृद्धिः स्वरे० ' ( ७४१) वृद्धिः औ । 'अवर्णवर्णस्य' (७|४|६८) अवर्णस्य लुक् ।
[ कौण्डलो युवा ] कुण्डलेऽस्य स्तः = कौण्डलो युवा । अनेन अण्प्र० अ । 'वृद्धिः स्वरे०' (७|४|१) वृद्धिः औ । 'अवर्णेवर्णस्य' (७|४|६८) अलुक् ।
[ तापसः पाखण्डी ] तपोऽस्यास्ति = तापसः पाखण्डी । अनेन अण्प्र० अ । 'वृद्धिः स्वरेष्वादेञ्णिति०' (७|४|१) वृद्धिः आ ।
[ साहस्त्रो देवदत्तः ] सहस्रमस्यास्ति = साहस्रो देवदत्तः । अनेन अण्प्र० अ । 'वृद्धिः स्वरेष्वादेणिति०' (७|४|१) वृद्धिः आ । 'अवर्णेवर्णस्य' (७|४|६८) अलुक् ।
[ ज्योत्स्नांवान् ] ज्योत्स्ना अस्मिन्नस्ति ज्योत्स्नावान् । 'तदस्याऽस्त्यस्मिन्निति मतुः ' ( ७२ १) मतुप्रमत् । प्रथमा सि । 'मावर्णान्तोपान्ता० ' (२।१।९४) म०व० ।
=
१०९
[ तमिस्रावान् ] तमिस्रा अत्रास्ति = तमिस्रावान् । 'तदस्याऽस्त्यस्मि०' (७।२।१) मतुप्रमत् । प्रथमा सि । 'मावर्णान्तोपान्ता०' (२।१।९४) म०व० ।
[ कुण्डली ] कुण्डलमस्यास्ति कुण्डली । 'शिखादिभ्य इन्' ( ७ २२४ ) इन्प्र० । 'अवर्णेवर्णस्य' (७|४|६८) अलुक् । प्रथमा सि । 'इन्- हन्- पूषा० ' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्० ' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽननः ' . (२|१|९१) नलुक् ।
[ सहस्त्री ] सहस्रमस्यास्ति = सहस्री । 'शिखादिभ्य इन्' (७।२।४) इन्प्र० । 'अवर्णेवर्णस्य' (७|४|६८) अलुक् । प्रथमा सि । 'इन्- हन्० ' (१।४।८७) दीर्घः । 'दीर्घङ्याब्० ' (१।४।४५) सिलुक् । 'नाम्नो नोऽनन: ' (२|१|९१) नलुक् ।
[ ज्योत्स्ना ] ज्योत्स्नादयः प्रयोगगम्याः । द्युति दीप्तौ ' ( ९३७) द्युत् । द्योतते = ज्योतिस् । 'द्युतेरादेश्च जः' (उणा० ९९१) इस्प्र०-द० जश्च । 'लघोरुपान्त्यस्य' (४।३।४) गु० ओ । ज्योतिरस्यास्ति = ज्योत्स्ना । 'तमिस्रा - ऽर्णव- ज्योत्स्ना' (७/२/५२) ज्योत्स्नानिपात्यते ॥छ ।
सिकता - शर्करात् ॥ ७।२।३५ ॥
[सिकताशर्करात् ] सिकता च शर्करा च = सिकताशर्करम् । 'क्लीबे' (२।४।९७) ह्रस्वः । तस्मात् ।
[सैकतः सिकतावान् देशः ] सिकता अत्र सन्ति मत् । ‘वृद्धिः स्वरेष्वादेञ्णिति तद्धिते' (७|४|१) वृद्धिः ऐ
सैकतः सिकतावान् । अनेन अण्प्र० अ-मतुप्र० 'अवर्णेवर्णस्य' (७|४|६८) आलुक् । देश: ।
।
अ-मतुप्र०
=
शार्करः, शर्करावान् । अनेन अण्प्र०
[ शार्करः, शर्करावान् ओदनः ] शर्करा अत्र सन्ति मत् । ‘वृद्धिः स्वरे०' (७|४|१) वृद्धिः आ । 'अवर्णेवर्णस्य' (७|४|६८) आलुक् । ओदनः ॥छ||
इलश्च देशे ॥ ७।२।३६ ॥
[इलश्च ] इल प्रथमा सि । च प्रथमा सि ।
[ देशे ] देश सप्तमी ङि ।
=