Page Text
________________
.
५४
योगशतक-सूत्र : ७३-७४-७५-७६-७७ आज्ञयेति द्वारं व्याचिख्यासुराह
आणाए चिंतणम्मी तत्तावगमो णिओगओ होति ।
भावगुणागरबहुमाणओ य कम्मक्खओ परमो ॥७४॥ . 'आज्ञया' परमगुरुवचनरूपया हेतुभूतया चिन्तने अधिकृतस्य वस्तुनः 'तत्त्वावगमः'-तत्त्वपरिच्छेदः 'नियोगतो भवति'-अवश्यं भवतीति, रागादिविषं प्रति परममन्त्रकल्पत्वादाज्ञायाः । अत एवाहुरपरे-"अमन्त्रापमार्जनकल्पाफलं प्रत्यनागमा क्रिया" [ ]इति । तथा भावगुणाकरबहुमानाच्च'तीर्थकरबहुमानाच्चाऽऽज्ञासारया प्रवृत्त्या कर्मक्षयः परमः, स्थानबहुमानेन तुल्यक्रियायामेवाऽऽज्ञाराधन-विराधनाभ्यां कर्मक्षयादिविशेषात् । इति गाथार्थः ॥७४॥ विविक्तदेशगुणानाह
पइरिक्के वाघाओ न होइ पाएण योगवसिया य ।
जायइ तहा पसत्था हंदि अणब्भत्थजोगाणं ॥७५॥ "पइरिक्के"-विविक्ते-एकान्ते व्याघातो न भवति अधिकृतयोगस्य 'प्रायेण'-बाहुल्येन, विक्षेपनिमित्ताभावात् । 'योगवशिता च'-योगाभ्याससामर्थ्यलक्षणा जायते तथा प्रशस्ता, विधिप्रवृत्तेरसद्ग्रहाभावात् । 'हन्दि' इत्युपप्रदर्शने । 'अनभ्यस्तयोगानाम्'-आदियोगानाम् । इति गाथार्थः ॥७५ ॥ चरममुपयोगद्वारं व्याचिख्यासुराह
उवओगो पुण एत्थ विण्णेओ जो समीवजोगो त्ति ।
विहियकिरियागओ खलु अवितहभावो उ सव्वत्थ ॥७६ ॥ उपयोगः पुनः 'अत्र'-प्रक्रमे विज्ञेयो यः 'समीपयोगः'-सिद्धेः प्रत्यासन्न इति । स चायमित्याह-'विहितक्रियागतः खलु'-स्थानादिक्रियाविषय इत्यर्थः । 'अवितथभावस्तु'-यथोक्तभाव एव 'सर्वत्र स्थानादौ । एतल्लिङ्ग एव बोधः परलोकपक्षपातो भगवद्बहुमानश्च, भावनीयमेतत् । इति गाथार्थः ॥७६ ॥ उपसंहरनाह
एवं अब्भासाओ तत्तं परिणमइ चित्तथेजं च ।
जायइ भवाणुगामी सिवसुहसंसाहगं परमं ॥७७॥ "एवम्'-उक्तेन न्यायेन अभ्यासाद् हेतोः तत्त्वं परिणमति रागादिविषय
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004175 |
| Book Title | Haribhadra Yogbharti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 346 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 6 MB |