Page Text
________________
२१८ योगबिन्दु सूत्र : २४२-२४३-२४४-२४५ विणिच्छएसु, सुमइत्ति तेण 'सुमइजिणे ।" तथा "गब्भगए जं जणणी, जाय सुधम्मत्ति तेण धम्मजिणो ।" तथा "जाया जणणी जं सुव्वयत्ति मुणिसुव्वओ तम्हा ।" (आ.नि.) इत्यादि ॥२४२॥ यत एवम्
जात्यकाञ्चनतुल्यास्तत्प्रतिपच्चन्द्रसन्निभाः । ।
सदोजोरलतुल्याश्च, लोकाभ्युदयहेतवः ॥२४३॥ 'जात्यकाञ्चनतुल्या' अकृत्रिमसुवर्णतुल्या अविसंवादिस्वभावा इत्यर्थः, तत्तस्मात्कारणात्, तथा प्रतिपच्चन्द्रसनिभा:'-शुक्लपक्षप्रतिपच्चन्द्रमण्डलसमाः प्रवर्धमानशुद्धियोग्या इत्यर्थः-'सदोजोरत्नतुल्याश्च'-सत्सुन्दरमोजस्तेजो यथा स्यात् तथा, तच्च तद्रत्नंच चिन्तामण्यादि तत्तुल्या: । अत एव लोकाभ्युदयहेतवो'जगत्त्रयमाहात्म्यलाभनिमित्तभूताः ॥२४३॥ इत्थं गर्भावस्थामधिकृत्योक्तं, साम्प्रतं तदन्यावस्थाश्रयेणाह
औचित्यारम्भिणोऽक्षुद्राः, प्रेक्षावन्तः शुभाशयाः ।
अवन्ध्यचेष्टाः कालज्ञा योगधर्माधिकारिणः ॥२४४॥ 'औचित्यारम्भिणः'-सर्वार्थेषु योग्यारम्भभाजः अक्षुद्राः-गम्भीराशया: प्रेक्षावन्तो-ऽतिनिपुणबुद्धिभाजः शुभाशया:-शुभपरिणामाः अवन्ध्यचेष्टा: अनिष्फलव्यापारा: कालज्ञाः-प्रस्तावविदः, किमित्याह 'योगधर्माधिकारिणः' योगधर्मयोग्या अधिकारवन्तो वर्तन्त इति ॥२४४॥ अथ शिखिदृष्टान्तमधिकृत्याह
यश्चात्र शिखिदृष्टान्तः, शास्त्रे प्रोक्तो महात्मभिः ।
स तदण्डरसादीनां, सच्छक्त्यादिप्रसाधनः ॥२४५॥ __यश्च-यः पुनः अत्र-योगधर्माधिकारचिन्तायाम् 'शिखिदृष्टान्तः'जात्यशिखिनिदर्शनरूपः शास्त्रे-योगविषय एव प्रोक्त:-प्रज्ञप्तः महात्मभि:योगशास्त्रचिन्तकैः । स-शिखिदृष्टान्तः 'तदण्डरसादीनां'-जात्यशिख्यण्डके रसस्य, आदिशब्दाच्चञ्चुचरणाद्यवयवानां च 'सच्छक्त्यादिप्रसाधनः' सच्छक्ते:सुसामर्थ्यस्य, आदिशब्दात्तत्फलस्य च प्रसाधन:-प्रकाशकः । न ह्यण्डकावस्थायां
१. सुमइजिणो-AB.C.; २. 'अधिकारवन्तो' इति-AB.C.; प्रतिषु नास्ति;
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004175 |
| Book Title | Haribhadra Yogbharti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 346 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 6 MB |