Page Text
________________
योगदृष्टिसमुच्ययः सूत्र - १९१-१९२-१९३-१९४ १२३ तत्स्वभावोपमर्देऽपि तत्तत्स्वाभाव्ययोगतः ।
तस्यैव हि तथाभावात्तददोषत्वसङ्गतिः ॥१९१॥ तस्यात्मनः स्वभावोपमर्देऽपि सति जन्मादिभावविगमेन तत्तत्स्वाभाव्ययोगतः-तस्य तत्स्वाभाव्यं तेन योगात्, तथाहि-तस्येत्थम्भूत एव स्वभावो येन स एव तथा भवतीति, ततश्च तस्यैव हि तथाभावाजन्मादित्यागतो जन्माद्यतीतत्वेन भावात् किमित्याह तददोषत्वसङ्गतिः-दोषवत एवाऽदोषत्वप्राप्तिरित्यर्थः ॥१९१ ॥ इत्थं चैतदङ्गी कर्तव्यमित्याह
स्वभावोऽस्य स्व-भावो यन्निजा सत्तैव तत्त्वतः ।
भावावधिरयं युक्तो नान्यथाऽतिप्रसङ्गतः ॥१९२॥ स्वभावोऽस्यात्मनः स्व-भावो यद्यस्मात्, किमुक्तं भवति-निजा सत्तैव 'तत्त्वत:'-परमार्थेन भावावधिरयं युक्तः-स्वभावोऽनन्तरोदितः 'नान्यथा' युक्तः । कुत इत्याह अतिप्रसङ्गतः इति ॥१९२॥ एनमेवाह
अनन्तरक्षणाभूतिरात्मभूतेह यस्य तु ।
तयाऽविरोधानित्योऽसौ' स्यादसत्त्वात् सदैव हि ॥१९३॥ अनन्तरक्षणाऽभूति:-प्राक्पश्चात्क्षणयोरभूतिरित्यर्थः, आत्मभूतेह यस्य तु-वर्तमानस्य वादिनो वा, तस्य दोषमाह-तथा अनन्तरक्षणाभूत्या अविरोधात् कारणाद्वर्तमानभावेन किमित्याह नित्योऽसौ वर्तमानः स्यात्, तद्वत्सदा तद्भावादिति । पक्षान्तरमाह- असत्त्वात् सदैव हि तया विरोधेन तद्ग्रस्तत्वादिति ॥१९३॥ परोक्तिमात्रपरिहारायाह
स एव न भवत्येतदन्यथा भवतीतिवत् । - विरुद्धं तत्रयादेव तदुत्पत्त्यादितस्तथा ॥१९४॥
स एव-इति भावपरामर्शः, न भवतीति चाभावाभिधानं एतत्, किमित्याह 'अन्यथाभवतीतिवत्' इति निदर्शनम्, विरुद्ध-व्याहतम्, तत्रयादेव, स हि स एवान्यथाभवतीत्युक्ते एवमाह-यदि स एव, कथमन्यथा भवति, अन्यथा
१. कर्तव्यमेवेत्याह -भ. । २. स्यादसत्ता सदैव हि - पा. । ३. भूतिः भाविक्षणाभूति - रित्यर्थः - पा.ता. । ४. असन्वा सदैव इति मुद्रितप्रतौ । असत्ता सदैव- पा. ।
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 004175 |
| Book Title | Haribhadra Yogbharti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Abhayshekharsuri |
| Publisher | Divya Darshan Trust |
| Publication Year | 2009 |
| Total Pages | 346 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 6 MB |