________________
[[ (तत्) - (बुद्धि) 1/3] वि] [[ (तत्) - ( म्रात्मन्) 1/3] वि] [[ (तत्) - (निष्ठ) 1/3] वि] [[ (तत्) - ( परायण) 1 / 3] बि] गच्छन्त्यपुनरावृति ज्ञाननिर्धूतकल्मषा: [ ( गच्छन्ति ) + (प्रपुनरावृत्तिम्) + (ज्ञाननिघू तकल्मषाः ) ] गच्छन्ति ( गम् ) व 3/3 सक. अपुनरावृत्तिम् ( पुनरावृत्ति ) 2 / 1. शाननिर्धूतकल्मषा: [[ (ज्ञान) - (निर्घू निघू त ) भूकृ - ( कल्मष ) 1/3] वि]
--
60. इहैव [ ( इह्) + (एव) ] इह (अ) तैः (तत्)
- इस लोक में. एव ( प्र . ) = ही. 3/3 स. जित: (जि. + जित) [ ( सर्गः ) + (येषाम्) + (साम्ये ) ] सर्गः
साम्ये
तैजित: [ (तैः) + ( जित: ) ] भूक 1 / 1. सर्वो येषां साम्ये ( सर्ग) 11. येषाम् (यत्) 6 / 3 स. ( साम्य ) 7/1. स्थितं मन: [ ( स्थितम्) + ( मन )] स्थितम् (स्था स्थित ) भूकृ 1 / 1. मनः (मनस् ) 1/1 निर्दोषं हि [ ( निर्दोषम् ) + (हि)] निर्दोषम् (निर्दोष) | / वि. हि ( अ ) = चूंकि समं ब्रह्म [ ( समम्) + (ब्रह्म)] समम् (सम) 1 / 1 वि. ब्रह्म ( बह्मन्) 1 / 1. तस्माद्ब्रह्मरिण [ ( तस्मात्) +(ब्रह्मरिण ) ] तस्मात् (प्र) = इसलिए. ब्रह्मरिण (ब्रह्मन्) 7/1 ते (तत्) 1 / 3 सवि स्थिताः (स्था स्थित ) भूकृ 1 / 3.
61. न ( प्र ) = नहीं प्रहृष्येत्प्रियं प्राप्य [ ( प्रहृष्येत्) + (प्रियम्) + ( प्राप्य ) ] प्रहृष्येत्' (प्र- हृष्) विधि 3 / 1 ग्रक. प्रियम् ( प्रिय) 2 / 1 वि. प्राप्य (प्र-प्राप्) पूकृ. नोद्विजेत्प्राप्य [ (न) + (उद्विजेत्) + ( प्राप्य) ] न ( अ ) = नहीं. उद्विजेत् 2 ( उद् - विज्) विधि 3 / 1 प्रक. प्राप्य (प्रप्राप्) पूकृ. चाप्रियम् ( (च) + (अप्रियम् ) ] च (व) = और. प्रप्रियम् (अप्रिय ) 2 / 1 वि. स्थिरबुद्धिरसंमूढो ब्रह्मविब्रह्मरिण [ ( स्थिरबुद्धिः )
1. भविष्यकाल की अभिव्यक्ति कभी-कभी विधिलिङ् द्वारा भी होती है । 2. बिदु (वि) : समास के अन्त में प्रयुक्त होता है ।
86 1
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
[ गीता
www.jainelibrary.org