________________
आगम
(४४)
“नन्दी'- चूलिकासूत्र-१ (मूलं+वृत्तिः )
................... मूलं [१]/गाथा ||४७...|| .......... मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित......आगमसूत्र-[४४], चूलिका सूत्र-[१] "नन्दीसूत्र" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
श्रीमलयगिरीया
प्रत्यक्षपुरी
प्रत
नन्दीकृत्तिः
रास.२
सूत्रांक
॥ ७१ ॥
[१]
SONGS
केवलमुक्तम् , उक्तं च-"अंते केवलमुत्तमजइसामित्ताबसाणलाभाओं" इति, तथा यथा मनःपर्यायज्ञानं न विपर्ययमासादयति तथा केवलज्ञानमपीति विपर्ययाभावसाधाच मनःपर्यायज्ञानानन्तरं केवलज्ञानमुक्तमिति कृतं प्रसङ्गेन ॥- क्षभेदौ.
तं समासओ दुविहं पपणतं, तंजहा-पञ्चक्खं च परोक्खं च (सू. २) 'तत्' पञ्चप्रकारमपि ज्ञानं 'समासतः' संक्षेपेण 'द्विविध' द्विप्रकारं प्रज्ञसं, 'तद्यत्युदाहरणोपन्यासार्थः, प्रत्यक्षं च परोक्षं च, तत्र 'अशुङ् व्याप्तौं' अश्नुते ज्ञानात्मना सर्वानान् व्यामोतीत्यक्षः, अथवा 'अश भोजने' अनाति सर्वान् अर्थान् यथायोग भुले पालयति वेत्यक्षो-जीवः, उभयत्राप्यौणादिकः सक्प्रत्ययः, तं अक्षं-जीवं प्रति साक्षाद्वर्तते यत् ज्ञानं तत्प्रत्यक्षम्-इन्द्रियमनोनिरपेक्षमात्मनः साक्षात्प्रवृत्तिमदवध्यादिकं त्रिप्र- कारं, उक्तं च-"जीवो अक्खो अत्थवावणभोयणगुणन्निओ जेणं । तं पइ बद्दइ नाणं जं पञ्चक्खं तयं तिविहं ॥१॥" चशब्दः खगतानेकावध्यादिभेदसूचकः, तथा अक्षस्य-आत्मनो द्रव्येन्द्रियाणि द्रव्यमनश्च युगलमयत्वात् पराणि वर्तन्ते-पृथग्वतन्ते इत्यर्थः, तेभ्यो यदक्षस्य ज्ञानमुइयते तत्परोक्षं, पृषोदरादय इति रूप-13॥१॥ सिद्धिः, अथवा परैः-इन्द्रियादिभिः सह उक्षः-सम्बन्धो विषयविषयिभावलक्षणो यस्मिन् ज्ञाने, न तु साक्षा
दीप
अनुक्रम
[१३]
१ अन्ते केवलमुत्तमयतिखामियावसानलाभात २ जीवोऽक्षोऽव्याफ्नभोजनगुणान्वितो येन । तं प्रति वर्तते ज्ञान थत प्रत्यक्ष तकत त्रिविधम् ॥१॥
SAREauratonmahaland
BRaitaram.org
मत्यादि पञ्चविध-ज्ञानस्य द्विविधत्वम् कथनं
~145~
