________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
॥१४
-१७||
दीप
अनुक्रम
[६२८
६२९]
उत्तराध्य.
बृहद्वृत्तिः
॥४५४॥
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र - ४ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः)
मूलं [--] / गाथा || १४-१७||
अध्ययनं [१९],
मरणग्रस्ते' वार्द्धक्यमृत्युक्रोडीकृते, अनेन मानुपत्यासारत्वमेव भावितं, क्षणमपि 'न रमे' नाभिरतिं लभेऽहमिति । इत्थं मनुष्यभवस्यानुभूयमानत्वेन निर्वेदहेतुत्वमभिधाय सम्प्रति चतुर्गतिकस्यापि संसारस्य तदाह- 'जम्म' मित्यादिना, अत्र च अहो इति सम्बोधने 'दुक्खो हु'ति दुःखहेतुरेव संसारो जन्मादिनिबन्धनत्वात्तस्य 'यत्र' यस्मिन् गतिचतुटयात्मके संसारे 'क्लिश्यन्ति' बाघामनुभवन्ति, जन्मादिदुः खैरेवेति गम्यते, 'जन्तवः' प्राणिनः, इह च दुःखानुभवाधारत्वेन संसारस्य दुःखहेतुत्वमिति भावः । तथा 'खेत्त' मित्यादिनेष्टवियोगोऽशरणत्वं च संसारान्निर्वेदहेतुरुक्तः, तथा किम्पाको — वृक्षविशेषस्तस्य फलान्यतीव सुखादानि, अनेन चोपसंहारसूत्रेणोदाहरणान्तरद्वारेण भोगदुरन्ततैव निर्वेदहेतुरुक्ता इति सूत्रचतुष्टयावयवार्थः ॥ इत्थं निर्वेदहेतुमभिधाय दृष्टान्तद्वयोपन्यासतः स्वाभिप्रायमेव प्रकटयितुमाह
निर्युक्तिः [४१४...]
जोमहतं तु, अपाहेजो पवज्जई। गच्छंतो से दुही होइ, छुहातण्हाइपीडिओ ॥ १८ ॥ एवं धम्मं अकाऊणं, जो गच्छइ परं भवं । गच्छंतो से दुही होई, वाहिरोगेहिं पीडिओ ॥ १९ ॥ अद्वाणं जो महंतं तु, सपाहेलो पवज्जई। गच्छंती से सही होइ, छुहातण्हाविवजिओ ॥ २० ॥ एवं धम्मंपि काऊणं, जो गच्छइ परं भवं । गच्छते से सुही होइ, अप्पकम्मे अवेयणे ॥ २१ ॥ जहां गेहे पलित्तंमि, तस्स गेहस्स जो पहू। सारभंडाणि नीणे, असारं अवउज्झ ॥ २२ ॥ एवं लोए पलितंमि, जराए मरणेण य । अप्पाणं तारइस्सामि, तुम्भेहिं अणुमनिओ ॥ २३ ॥
For Para Prata Use Only
~907~
मृगापुत्री
या० १९
॥४५४॥
wancar
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [ ४३] मूलसूत्र [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि विरचिता वृत्तिः