________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [१६],
मूलं [१] / गाथा ||--|| नियुक्ति: [३८५]
(४३)
उत्तराध्य.
प्रत
सुत्राक
[१]
य. खीपण्डकादिदोपविकले यतिनिवासः, संयमस्थानं-शुभशुभतराध्यवसायविशेषा येषु संयमस्यावस्थितिः, प्रग्रह- दशब्रह्म
1 स्थानं यद्यस्यायुधस्य ग्रहणस्थानं, योधस्थानम्-आलीढप्रत्यालीढादि, अचलस्थानं यस्मिन्न मनागपि चलनसम्भ-X बृहद्वृत्तिः
समाधिःवः, तच मुख्यतो मुक्तिरेव, गणनास्थानं यत्रककादी शीपप्रहेलिकावसाने गणनाऽवतिष्ठते, 'संधण'त्ति सन्धानस्थानी ॥४२२॥ यत्र देशे त्रुटितमुक्तावल्यादेरेकत्वं विधीयते, 'भावस्थानम्' औदयिकादिभावानां यथाखमवस्थानविपय इति
18 गाथार्थः ॥ गतो नामनिष्पन्ननिक्षेपः, सम्प्रति सूत्रानुगमे सूत्रमुच्चारणीयं, तवेदम्हा सुअं मे आजसं ! तेणं भगवया एवमक्खायं-इह खलु धेरोहिं भगवतेहिं दसवंभचेरसमाहिठाणा पन्नत्ता,
जे भिक्खू सुच्चा निसम्म संजमबहुले संयरबहुले समाहियहुले गुत्ते गुत्तिदिए गुत्तभयारी सया अप्पमत्ते विहरिजा ॥१॥ 8 श्रुतं मयाऽऽयुष्मंस्तेन भगवतैवम् 'आख्यातं' कथितं, कथमित्याह-सोपस्कारत्वात्सूत्रस्य यथेति गम्यते, ततो
यह क्षेत्रे प्रबचने वा 'खलु' निश्चयेन स्थविरैः-गणधरैः 'भगवद्भिः' परमैश्वर्यादियुक्तैर्दशब्रह्मचर्यसमाधिकास्थानानि 'प्रज्ञप्तानि' प्ररूपितानि, कोऽभिप्रायः ?-नेपामियं खमनीपिका, किन्तु भगवताऽप्येवमाख्यातं मया श्रुतं ॥२॥
ततोऽत्र मा अनास्थां कृथाः, तान्येय विशिनष्टि-'ये' इति यानि ब्रह्मचर्यसमाधिस्थानानि भिक्षुः 'श्रुत्वा' आकर्ण्य | शब्दतः 'निशम्य' अवधार्थितः 'संजमवहुले त्ति संयमम्-आश्रयविरमणादिकं बहु इति-बहुसङ्खवं यथाभवत्येवं
दीप अनुक्रम [५११]
FOPATIREm Daw any
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~843~