________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [९],
मूलं [-] / गाथा ||१०|| नियुक्ति: [२७९...]
(४३)
प्रत सूत्रांक ||१०||
ACCOCOCCCCCCCCCC
मिहिलाए चेइए वच्छे, सीतच्छाए मणोरमे । पत्तपुप्फफलोवेते, यहणं बहुगुणे सता॥१०॥ ब्याख्या-मिथिलायां' पुरि चयनं चितिः-इह प्रस्तावात् पत्रपुष्पायुपचयः, तत्र साधुरित्यन्ततः प्रज्ञादेराकृतिगणत्वात् खार्थिकेऽणि चैत्यम्-उद्यानं तस्मिन् , 'वच्छे'त्ति सूत्रत्वाद्धिशब्दलोपे वृक्षैः शीता-शीतला छाया यस्य तच्छीतच्छायं तस्मिन् , मनः-चित्तं रमते-धृतिमानोति यस्मिन् तन्मनोरम-मनोरमाभिधानं तस्मिन्, पत्रपुष्पफलानि प्रतीतानि तैरुपेतं-युक्तं पत्रपुष्पफलोपेतं तस्मिन् , 'बहूनां प्रक्रमात् खगादीनां, बहवो गुणा यस्मात्तत् तथा : तस्मिन् , कोऽर्थः -फलादिभिः प्रचुरोपकारकारिणि 'सदा' सर्वकालमिति सूत्रार्थः । तत्र किमित्याह
वाएण हीरमाणंमि, चेइयंमि मणोरमे । दुहिया असरणा अत्ता, एए कंदति भो! खगा ॥१०॥ । व्याख्या-'वातेन वायुना 'हियमाणे इतस्ततः क्षिप्यमाणे, वातश्च तदा शक्रेणैव कृत इति सम्प्रदायः, चिति-2 रिहेष्टकादिचयः, तत्र साधुः-योग्यश्चित्सः प्राग्वत् , स एव चैत्यस्तस्मिन् , किमुक्तं भवति ?-अधोवद्धपीठिके उपरि
चोच्छ्रितपताके 'मनोरमे' मनोऽभिरतिहेती, वृक्ष इति शेषः, दुःखं सजातं येषां ते दुःखिताः 'अशरणाः' त्राणनारहिता अत एव 'आर्ताः' पीडिताः 'एते' प्रत्यक्षाः 'क्रन्दन्ति' आक्रन्दशब्दं कुर्वन्ति 'भो' इत्यामन्त्रणे 'खगाः'। पक्षिणः । इह च किमद्य मिथिलायां दारुणाः शब्दाः श्रूयन्ते ? इति यत्खजनजनाक्रन्दनमुक्तं तत् खगक्रन्दन१ साक्षादाकृतिगणत्वेनानुक्तेः
ROCOCCC
दीप अनुक्रम [२३७]
JAIMEducatan
For Paraswatau Only
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति: | मूल संपादने अत्र स्खलनत्वात “१०" इति सूत्रक्रम द्वीवारान् मुद्रितं
~616~