________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३६], मूलं [-]/ गाथा ||२६१-२६५|| नियुक्ति : [५५६...], भाष्यं [१५...]
(४३)
प्रत
सूत्रांक
[२६१
-२६५]
तत्तन्मुखविकारादिकं हसनं च-अट्टहासादि विकथाश्च-परविस्मापकविविधोल्लापरूपाः शीलस्वभावहसनविकथाताभिः 'विस्मापयन्' सविस्मयं कुर्वन् ‘परम्' अन्यं 'कंदप्पंति कन्दर्पयोगात्कन्दर्पास्ते च प्रस्तावाद्देवास्तेषामियमुक्तनीत्या तेषत्पत्तिनिमित्ततया कान्दी तां भाव्यते-आत्मसान्नीयतेऽनयाऽऽत्मेति भावना-तद्भावाभ्यासरूपा तां 'करोति' विधत्ते, एतदनुसारेणोत्तरत्रापि भावनीयम् । मन्त्राः-प्रागुक्तरूपास्तेषामायोगो-यापारणं मन्त्रायोगसं 'कृत्वा' विधाय, यदिवा 'मंतायोग'ति सूत्रत्वान्मत्राश्च योगाश्च-तथाविधद्रव्यसम्बन्धा मन्त्रयोग तत् 'कृत्वा' व्यापार्य 'भूत्या' भस्मनोपलक्षणत्वान्मृदा सूत्रेण वा कर्म-रक्षार्थ वसत्यादेः परिवेष्टनं भूतिकर्म, यथोक्तम्-"भूईए मट्टियाए व सुत्तेण व होइ भूइकम्मं तु । वसहीसरीरभंडगरक्ख"त्ति, चशब्दात्कौतुकादि च 'जे पउंजंति' प्राकृतत्याद्यः प्रयुक्त, किमर्थ ?, सात-सुखं रसा-माधुर्यादयः ऋद्धि:-उपकरणादिसम्पदेता हेतवो-निमित्तानि यस्मिंस्तत्सातरसर्द्धिहेतुः, कोऽभिप्रायः?-साताद्यर्थम् , 'अभियोग'ति आभियोगी भावनां करोति, इह च सातरसचिहेतोरित्यभिधानं निःस्पृहस्थापवादत एतत्प्रयोगे प्रत्युत गुण इति ख्यापनार्थम् , उक्तं हि-“ऐयाणि गारवटा कुणमाणो आभियोगिय | वंधे । बीयं गारवरहिओ कुवइ आराहगो चेव ॥२॥" 'ज्ञानस्य' श्रुतज्ञानादेः 'केवलिनां' केवलज्ञानवतां धर्मोपदेष्टा
१ भूत्या मृत्तिकया वा सूत्रेण वा भवति भूतिकर्म तु । वसतिशरीरभाण्डकरक्षेति । २ एतानि गौरवार्थ पूषन्नाभियोगिक पनाति । बीज (द्वितीये पदे) गौरवरहितः करोति आराधक एवं ॥२॥
Micr%
दीप अनुक्रम [१७२६-१७३०]
JABERatinintamational
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३), मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~1417~
