________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३६], मूलं [-]/ गाथा ||२६१-२६५|| नियुक्ति : [५५६...], भाष्यं [१५...]
(४३)
प्रत
उत्तराध्य. बृहद्वृत्तिः ॥७०९॥
सूत्रांक
[२६१-२६५]
|निमित्तंमि होइ पडिसेबी। एएहिं कारणेहिं आसुरियं भावणं कुणइ ॥ २६४ ॥ सत्थरगहणं विसभक्खणं |च जलणं च जलपवेसो य । अनयारभंडसेवी जम्मणमरणाणि बंधति ॥ २६५॥ | 'कंदप्पकोकुईया' इति, कन्दर्पः-अहहहासहसनम् अनिभृतालापाश्च गु/दिनाऽपि सह निष्ठरवक्रोक्त्यादिरूपाः
विभक्तिः कामकथोपदेशप्रशंसाश्च कन्दर्पो, यत उक्तम्-"कहकहकहस्स हसणं कंदप्पो अणिहुया य संलावा । कंदप्पकहाकहणं कंदप्पुवएससंसा य ॥१॥" कौकुव्यं द्विधा-कायकोच्यं वाकौकुच्यं च, तत्र कायकौकुच्यं यत्स्वयमह|सन्नेय भ्रूनयनवदनादि तथा करोति यथाऽन्यो हसति, उक्तञ्च-" मनयणदसनच्छएहिं करचरणकण्णमाईहिं । तं तं करेइ जह जह हसइ परो अत्तणा अहसं॥२॥" यत्तु तजल्पति येनान्यो हसति तथा नानाविधजीवविरुतानि मुखातोद्यवादितां च विधत्ते तद्वाकौकुच्यम् , उक्तं हि-"वायाए कुकुइओ तं जपइ जेण हस्सए अन्नो । णाणावि-14 हजीवरुए कुबइ मुहतूरए चेव ॥३॥" ततः कन्दर्पश्च कौकुच्यं च कन्दर्पकौकुच्ये कुर्वन्निति शेषः 'तहत्ति येन प्रकारेण परस्य विस्मय उपजायते तथा यच्छीलं च-फलनिरपेक्षा वृत्तिः खभावश्च-परविस्मयोत्पादनाभिसन्धिनैव।
१ कहकहकहब हसनं कन्दोऽनिभृताचोल्लापाः । कन्दर्पकथाकथनं कन्दर्पोपदेशप्रशंसा च ॥ शासनयनदशनच्छदैः करचरणकर्णादिभिः । तत्तत्करोति यथा यथा हसति पर आत्मनाऽहसन् ॥२॥ ३ वाचा कुक्रोचिकस्त जल्पति येन हसत्यन्यः । नानाविधजीवरुवान करोति मुखतूर्याणि वा ॥ ३ ॥
दीप अनुक्रम [१७२६-१७३०]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३), मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~1416~