________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३२], मूलं [--] / गाथा ||१०४|| __नियुक्ति: [५२६...]
(४३)
A
प्रमादस्थाना० ३२
प्रत सूत्रांक [१०४]
उत्तराध्य.
सहाया भवन्तीत्येवमभिलापुकमप्यास्तामन्यमिति भावः, जिनकल्पिकापेक्षं चैतत् , एतेन च रागस्य हेतुद्वयपरि
हरणमुद्धरणोपाय उक्तः, उपलक्षणं चैतदीरशामन्येषामपि रागहेतूनां च परिहारस्य, ततः सिद्धं द्वयोरप्युद्धरणोपा- बृहदृत्तिः
यानां तद्विपर्यये च दोषाणामभिसन्धानमिति सूत्रार्थः ॥ अनन्तरं रागद्वेषोद्धरणोपायविपर्यये यो दोष उक्तस्तमेव दोपान्तरहेतुताऽभिधानद्वारेण समर्थयितुमाह
तओसि जायंति पओअणाई, निमजि मोहमहन्नवंमि ।
सुहेसिणो दुक्खविणोय [मुक्ख] गट्ठा, तप्पच्चयं उज्जमए अरागी ॥ १५ ॥ 'ततः' इति विकारापत्तेरनन्तरं 'से' तस्य 'जायन्ते' उत्पद्यन्ते 'प्रयोजनानि' विषयसेवनप्राणिहिंसादीनि 'निमजितु'मित्यन्त वितण्यर्थत्वान्निमजयितुमिव निमज्जयितुं प्रक्रमातमेव जन्तुं मोहो महार्णव इवातिदुस्तरतया मोहमहार्णवस्तस्मिन्, किमुक्तं भवति ?-यैर्मोहमहार्णवनिमग्न इव जन्तुः क्रियते स बुत्पन्नविकारतया मूढ एवासीत् | विषयासेवनादिभिश्च प्रयोजनैः सुतरां मुघतीति, कीदृशस्य पुनरस्य किमर्थं चैवंविधप्रयोजनानि जायन्ते ? इत्साह
'सुखैषिणः' सुखाभिलषणशीलस्य 'दुःखविनोदार्थ' दुःखपरिहारार्थं पाठान्तरतो दुःखविमोचनाय वा, सुखैपितायां साहि दुःखपरिहाराय विषयसेवनादिप्रयोजनसम्भव इति भावः, कदाचिदेवंविधप्रयोजनोत्पत्तावपि तत्रायमुदासीदान एव स्याद् ?, अत्रोच्यते-'तत्प्रत्ययम्' उक्तरूपप्रयोजननिमित्तं पाठान्तरतस्तत्प्रत्ययादुद्यच्छति चशब्दस्यैवकारार्थ
ct
दीप
अनुक्रम [१३५०
॥६३६॥
wajaniorary.om
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३), मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~ 1270~
