________________
आगम
(४३)
प्रत
सूत्रांक
[२-२०]
दीप
अनुक्रम
[१२२७
-१२४५]
उत्तराध्य.
बृहद्वृत्तिः
॥६१२||
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र - ४ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः) मूलं [ - ] / गाथा ||२-२०||
निर्युक्ति: [५१८...]
Education intimational
अध्ययनं [३१],
न तिष्ठति मण्डले, पठन्ति च- 'से ण गच्छ मंडले' त्ति 'न' नैव 'गच्छति' याति भ्राम्यतीति योऽर्थः उभयत्र च | मण्डलशब्दस्य वृद्धव्याख्या - मण्डलग्रहणाचतुरन्तः संसारः परिगृह्यते, मुक्तिपदप्रासिश्चात्र हेतुः एवमुत्तरत्र सूत्रेप्वपि नित्यमित्यादि व्याख्येयम् । दण्ड्यते चारित्रैश्वर्यापहारतोऽसारीक्रियते एभिरात्मेति दण्डा - दुष्प्रणिहितमानसादिरूपा मनोदण्डादयः, उक्तं हि "जह लोए दंडिज्जइ दबं हीरद य वज्झए यावि । इय दंडंतऽप्पाणं मणमाई दुप्पणिहिएहिं ॥ १ ॥ तेषां 'त्रिकं' मनोदण्डवाग्दण्डकायदण्डरूपं, तथा गुरुः- लाभाभिमानाच्यातचित आत्मैव तद्भावास्तस्य वैतान्यध्यवसानानि गौरवाणि तेषां 'त्रिकं' ऋद्धिगौरवरसगौरवसात गौरवात्मकं, तथा शल्यते-अनेकार्थत्वाद्वाध्यते जन्तुरेभिरिति शल्यानि तेषां च 'त्रिकं' मायाशल्यनिदानशल्यमिध्याशल्यात्मकम् उभयत्र 'चः ' समुच्चये, त्रिकं त्रिकमिति च प्रत्येकं त्रैविध्याभिधानतो व्याख्यातमेव, यो भिक्षुः 'त्यजति' वर्जयति । दिव्यांश्चहास्यप्रद्वेषविमर्शपृथग्विमात्राभिर्देवविहितान् उप-सामीप्येन सृज्यन्ते देवादिभिरुत्पाद्यन्त इत्युपसर्गास्तान्, तथा 'तेरिच्छमाणुसे 'ति तिरश्चामेते भयप्रद्वेषाहारहेत्वपत्यलयनसंरक्षण देतोस्तैः क्रियमाणत्वात्तैरथाः तथा मानुषाणामेते हासप्रद्वेष विमर्श कुशीलप्रतिसेवनात्मक निमित्ततस्तैर्विधीयमानत्वान्मानुषकाश्च तैरश्वमानुषकास्तान् उपलक्षणत्वात्पूर्वत्र चशब्दस्यानुक्तसमुच्चयार्थत्वाद्वाऽऽत्मसंवेदनीयांश्च घट्टनप्रपतनस्तम्भन श्लेषणोद्भवान् यो भिक्षुः ' सहते १ यथा लोके दण्ड्यते द्रव्यं हियते च वध्यते चापि । इति दण्डयन्त्यात्मानं मनआदीनि दुष्प्रयुक्तैः ॥ १ ॥
For Parts Only
चरणवि
ध्य० ३१
~1222~
॥६१२॥
wrp
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [४३] मूलसूत्र [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि- विरचिता वृत्तिः
