________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [३०], मूलं [-] / गाथा ||२५|| नियुक्ति: [५१३...]
(४३)
प्रत सूत्राक [२५]
'अविहगोयरग्गं'ति प्राकृतत्वाद् अष्टविधा-अष्टप्रकारोऽना-प्रधान आधाकर्मादिपरिहारेण स चासौ गौरिव चरणम्-उच्चावचकुलेष्वविशेषेण पर्यटनं गोचरश्चाष्टविधाअगोचरः, 'तुः उत्तरभेदापेक्षया समुचये, तथा सप्तवेषणा अभिगृह्यन्त इत्यभिग्रहाः 'चा' समुच्चये ये अन्ये एतदतिरिक्ताः, ते किमित्याह-'भिक्खायरियमाहियचि सूत्रत्वेन , भिक्षाचर्याविषयत्वात् भिक्षाचर्या वृत्तिस पापरनामिकाऽऽख्याताः, अत्र चाटावग्रगोचरभेदाः पेडादय एव शम्बूकावदाया वैविध्याश्रयणतः तथा ऋज्व्याद्याश्चापरायाः प्रक्षेपात्, ससैषणामाः-"संसहमसंसठ्ठा उद्धड तह अप्पलेवडार
चेव। उग्गहिया पग्गहिया उज्झियधम्मा य सत्तमिया ॥१॥" 'अभिग्रहाच' द्रव्यक्षेत्रकालभावविषयाः, तत्र द्रव्याभिग्रहा:-कुन्तानादिसंस्थितमण्डकखण्डादि ग्रहीष्य इत्यादयः क्षेत्राभिग्रहा:-देहलीजङ्योरन्तर्विधाय यदि दास्यति ४ ततो प्रायमित्यादयः, कालाभिग्रहाः-सकलभिक्षाचरनिवर्तनावसरे मया पर्यटितव्यमित्यादयः, भावाभिग्रहास्तु-हसन् द रुदन् बद्धो वा यदि प्रतिलाभयिष्यति ततोऽहमादास्ये न त्वन्ययेत्येवमादय इति सूत्रभावार्थः ॥ (प्रन्यानम्१५०००)।
अभिहिता भिक्षाचर्या, रसपरित्यागमाह2 खीरदहिसप्पिमाई, पणीयं पाणभोयणं । परिवजणं रसाणं तु, भणियं रसविषजणं ॥ २६॥
क्षीरं-दुग्धं दधि-तद्विकारः सर्पिः-घृतं तदादि, आदिशब्दाद् गुडपक्कान्नादिपरिप्रहः, 'प्रणीतम्' अतिबृंहकं पीयत इति पानं-वर्जूररसादि भुज्यत इति भोजन-लविन्द्वोदनादि अनयोः समाहारे पानभोजनं सोपस्कारत्वादेषां ।
दीप अनुक्रम [१२१३]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३), मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~ 1211~
