________________
आगम
“उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [२९],
मूलं [१R-७३] / गाथा ||--|| नियुक्ति : [५०९...]
(४३)
प्रत
सूत्रांक [१R
-७३]
तयाऽऽयुष्कवर्जाः सप्त कर्मप्रकृतीः 'धणिय'ति बाढं बन्धन-श्लेपणं तेन बद्धा निकाचिता इत्यर्थः 'शिथिलबन्धनबद्धाः' किश्चिन्मुत्कलाः, कोऽर्थः ?-अपवर्त्तनादिकरणयोग्याः प्रकरोति, तपोरूपत्वादस्याः, तपसश्च निकाचितकर्मक्षपणेऽपि क्षमत्वात् , उक्तं हि-"तवसा उ निकाइयाणंपि"त्ति, दीर्घकालस्थितिका हखकालस्थितिकाः प्रक-13 रोतीति, शुभाध्यवसायवशास्थितिख(क)ण्डकापहारेणेति भावः, एतचैवं, सर्वकर्मणामपि स्थितेरशुभत्वात् , यत | उक्तम्-"सेबासिपि ठितीओ सुभासुभाणपि होति असुभाओ । माणुसतिरिच्छदेवाउयं च मोत्तूण सेसाणं ॥१॥" तीब्रानुभावाश्चतुःस्थानिकरसत्वेन मन्दानुभावाः त्रिस्थानिकरसत्वाद्यापादनेन प्रकरोति, इह चाशुभप्रकृतय एव गृह्यन्ते, शुभभावस्य शुभाशुभतीप्रा(अमन्दानुभावहेतुत्वात् , उक्तं हि-"सुभपयडीण विसोही[ए] तिवमसुभाण संकिलेसेणं । अन्नं हिऽपिसोहीए"त्ति, शुभभावेन तीब्रमित्यनुभागं वनातीति प्रक्रमः, कचिदिदमपि दृश्यते-"बहुपएसग्गाओ अप्पपएसम्गातो करेति" ननु केनाभिप्रायेणायुष्कवर्जाः सप्तेत्यभिधानं ?, शभायुप एव संयतस्य सम्भ-18 द वात् , तस्यैव चानुप्रेक्षा तात्त्विकी, नच शुभभावेन शुभप्रकृतीनां शिथिलतादिकरणं, संक्लेशहेतुकत्वात्तस्य, आहशुभायुर्वन्धोऽप्यस्याः किं न फलमुक्तम् ?, उच्यते, आयुष्कं च कर्म स्वाभाति, तस्य त्रिभागादिशेषायुष्कताया
१ तपसा तु निकाचितानामपि २ सासामपि खितयः शुभाशुभानामपि भवन्त्यशुभाः। मनुष्यतिर्यग्देवायूंषि च मुक्त्वा शेषाणाम् ॥२॥ ३ शुभप्रकृतीनां विशुममा तीनमशुभानां संकेशेन । अन्य हि अविशुक्षा ।। ४ बहुप्रदेशामा अस्पप्रदेशापाः करोति
दीप अनुक्रम [१११४-११८७]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४३], मूलसूत्र - [४] "उत्तराध्ययनानि" मूलं एवं शान्तिसूरि-विरचिता वृत्ति:
~1167~