________________
आगम
(४२)
प्रत सूत्रांक /
गाथांक
||५||
दीप
अनुक्रम
[4]
“दशवैकालिक”- मूलसूत्र - ३ ( मूलं + निर्युक्तिः + भाष्य|+वृत्तिः) निर्युक्ति: [१२६], भाष्यं [४ ...]
अध्ययनं [१], उद्देशक [-] मूलं [-] / गाथा ||५||
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित ......आगमसूत्र [४२] मूल सूत्र - [३] “दशवैकालिक” मूलं एवं हरिभद्रसूरि - विरचिता वृत्तिः
दा. १३
Education i
व्याख्या- उपमा खलु 'एषा' मधुकरसमेत्यादिरूपा कृता 'पूर्वोक्तात्' पूर्वोक्तेन 'देशलक्षणोपनयाद' देशलक्षणोपनयेन, यथा चन्द्रमुखी कन्येति, तृतीयार्थी चेह पञ्चमी, इयं चानियतवृत्तिनिमित्तं कृता, अहिंसानुपालनार्थम्, इदं च भावय (विष्य ) त्येवेति गाथार्थः ॥ १२६ ॥
जह दुमगणा उ तह नगरजणवया पयणपायणसहावा । जह भमरा तह मुणिणो नवरि अदत्तं न मुंजंति ॥ १२७ ॥ व्याख्या- यथा 'द्रुमगणाः' वृक्षसङ्घाताः खभावत एव पुष्पफलनखभावाः तथैव 'नगरजनपदा' नगरादिलोकाः स्वयमेव पचनपाचनस्वभावा वर्तन्ते, यथा भ्रमरा इति, भावार्थ वक्ष्यति, तथा मुनयो नवरम् - एतावाविशेष:- अदत्तं खामिभिर्न भुञ्जन्त इति गाथार्थः ॥ १२७ ॥ अनुमेवार्थ स्पष्टयति
कुसुमे सहाबफुल्ले आहारंति भमरा जह तहा उ भन्तं सहावसिद्धं समणसुविहिया गवेति ॥ १२८ ॥
व्याख्या- 'कुसुमे' पुष्पे 'खभावफुल्ले' प्रकृतिविकसिते 'आहारयन्ति' कुमुमरसं पिबन्ति 'भ्रमरा' मधुकरा 'यथा' येन प्रकारेण कुसुमपीडामनुत्पादयन्तः 'तथा' तेनैव प्रकारेण 'भक्तम्' ओदनादि 'खभावसिद्धम्' आत्मार्थं कृतम् उद्गमादिदोषरहितम् इत्यर्थः, श्रमणाश्च ते सुविहिताच श्रमणसुविहिताः -शोभनानुष्ठानवन्त इत्यर्थः 'गवेषयन्ति' अन्वेषयन्तीति गाथार्थः ॥ १२८ ॥ साम्प्रतं पूर्वोको यो दोषः मधुकरसमा इत्यत्र तत्परिजिहीर्षयैव यावतोपसंहारः क्रियते तदुपदर्शयन्नाह
उवसंहारो भमरा जह तह समणावि अवहजीवित्ति । दंतत्ति पुण परंमी नायव्वं वकसेसमिणं ॥ १२९ ॥ .
Forte & Personal Use City
~148~
brary dig
