Page Text
________________
आगम (४१/२)
“पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
मूलं [७८] » “नियुक्ति: [६३] + भाष्यं [१५...] + प्रक्षेपं . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत
गाथांक नि/भा/प्र ||६३||
प्रशस्तभावपिण्डस्योपसंहारमाह-एसो' इत्यादि, 'एष'दशमकारोऽपि भावपिण्डः काष्टकमयनैः-तीर्थकृनिर्भणितः, अनेन स्वमनीपिकाव्युदासमाह ।। सम्पति अप्रशस्तं भावपिण्डं दशविधमपि क्रमेणाह-'अपसत्यो य' इत्यादि, अप्रशस्तः पुनर्भावपिण्ड एकविधोऽसंयमो
विरत्यभावः, अत्राज्ञानमिथ्यात्वादीनि सोण्यप्यन्तर्भूतानि विवक्ष्यन्ते सतो न कश्चिदोषः, द्विविधोऽज्ञानाविरती, पशब्दो मिथ्यात्वशब्दा*नन्तरं योजनीयः, अत्र मिथ्यात्वकषायादयः सर्वेऽप्यत्रैवान्तर्भूता विवक्षितास्ततो न द्विविधत्वव्याघातः, एवमुत्तरत्राप्यन्तर्भावभावना भाव
नीया, विविधो मिथ्यात्वं चशब्दादज्ञानाविरती च, चतुर्विधः चत्वारः क्रोधादयः क्रोधमानमायालोभाः, पश्चविधः पञ्चाश्रवद्वाराणि प्राणातिपातमपावादादत्तादानपैथुनपरिग्रहरूपाणि, पड्डिधः 'काय'ति कायवधा:-पृथिवीकायिकादिविनाशाः, सप्तविधः कर्मणि-कर्मविषयो द्रष्ट-|| व्यः, इह कर्मशब्देन कर्मबन्धनिबन्धनभूता अध्यवसाया गृहान्ते, भावपिण्डाधिकारान् , तत आयुर्वर्जशेषसप्तकर्मबन्धनिवन्धनभूताः काषायिका |अकापायिका बा परिणामविशेषा जातिभेदापेक्षया सप्तभेदाः सप्तविघोऽप्रशस्तो भावपिण्डः, अष्टविधोऽपि भावपिण्डः कर्मविषयः, तत्रापीयं । भावना-कर्माष्टकबन्धनिबन्धनभूताः काषायिकाः परिणामविशेषा जातिभेदापेक्षयाऽटभेदा अष्टविधोऽप्रशस्तो भावपिण्डः, 'अगुत्तीओचि। नवब्रह्मचर्यगुप्तिमतिपक्षभूता नवाब्रह्मचर्यगुप्तयः, तथा अधर्मो-दशविधधर्मप्रतिपक्षभूतो दशविधोऽप्रशस्तो भावपिण्डः । सम्मति प्रशस्ता-1 प्रशस्तयोर्भावपिण्ड यो क्षणमाह| बज्झइ य जेण कम्म सो सब्बो होइ अप्पसत्थो उ । मुच्चइ य जेण सो उण पसत्थओ नवरि विन्नेओ ॥६४॥ ___व्याख्या-इह येन भावपिण्डेनेकविधादिकेन भवर्तमानेन 'कर्म' ज्ञानावरणीयादि बध्यते, चशब्दोऽनुक्तसमुच्चयार्थः, स च दीर्घस्थित्तिकदीर्घसंसारानुवन्धि विपाककटुकं च येन बध्यते इति समुचिनोति, स सर्वोऽप्यपशस्तो भावपिण्डो ज्ञातव्यः, येन पुनरेकविधादिना
दीप अनुक्रम [७८]
~ 54~
| SR No. | 004143 |
| Book Title | Aagam 41 2 PIND NIRYUKTI Moolam evam Vrutti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Deepratnasagar |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 364 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pindniryukti |
| File Size | 74 MB |