Aagam 41 2 PIND NIRYUKTI Moolam evam Vrutti

SR No.: 004143
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2015
Total Pages: 364
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_pindniryukti
File Size: 74 MB

Page 239

आगम (४१/२)
"पिण्डनियुक्ति”- मूलसूत्र-२/१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) मूलं [४२८] .→ "नियुक्ति: [३९५] + भाष्यं [३०...] + प्रक्षेपं [४...]" . मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४१/२], मूलसूत्र - [०२/२] "पिण्डनियुक्ति" मूलं एवं मलयगिरिसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत गाथांक नि/भा/प्र ||३९५||
अभिहडे उन्भिन्ने मालोहडे इय । अस्छिजे अणिसिढे पाओयर कीय पामिचे ॥ २॥ मुहमा पाहुडियावि य ठवियगपिंटो य जो भवे । दुविहो । सन्चोवि एस रासी विसोहिकोडी मुणेपन्चो ॥३॥" अत्र विधिमाह-'विगिंच जहसति ' अनया विशोधिकोठ्या यत् संस्पृष्टं भक्तं पानं वा तद्यथाशक्ति विगिश्च परित्यज, इयमत्र भावना-भिक्षामटता पूर्व पात्रे शुदं भक्तं गृहीतं, ततस्तत्रैवानाभोगादिकारण-18 विशतो विशोधिकोटिदोषदुष्टुं गृहीतं, पश्चाच कथमपि ज्ञात-यथेतद्विवक्षितं विशोधिकोटिदोषदुष्टुं मया गृहीतमिति, ततो यदि तेन विनापि|| निर्वहति तर्हि सकलमपि तद्विधिना परिष्ठापयति , अथ न निर्वदति तदा यदेव विशोधिकोटिदोषदुष्टं तदेव तावन्मात्रं सम्यक् परिझाय।
परित्यजति, यदि पुनरलक्षितेन सदृशवर्णगन्धादितया पृथक् परिज्ञातुमशक्येन मिश्रितं भवति यदा 'द्रवेण' तक्रादिना तदा सर्वस्यापि बातस्य विवेकः, कृते च सर्वात्मना विवेके यद्यपि केचित्सूक्ष्मा अवयवा लगिता भवन्ति तथापि तत्र पात्रेऽकृतकल्पेऽप्यन्यतः परिगृहन
शुद्धो पतिः, स्यक्तभक्तादेविंशोधिकोटित्वाद्, विवेकश्चतृो भवति, तयथा-द्रव्यतः क्षेपतः कालतो भावतच, तथा चाहका दब्बाइओ विवेगो दब्बे जं दध्वजं जहिं खेत्ते। काले अकालहीणं असढो जं पस्सई भावे ॥ ३९६ ॥
व्याख्या-'द्रव्यादिकः' द्रव्यक्षेत्रकालभावविषयो विवेकः, तत्र यव्यं परित्यजति स द्रव्यविवेकः, तथा परित्याज्यं यत्र क्षेत्रे परित्यज्यते स क्षेत्रविवेकः, क्षेत्रे विवेकः क्षेत्रविवेक इति व्युत्पत्तेः, तथा यद्विशोधिकोटिदोषदुष्टमकालहीन-शीघ्रं परित्यज्यते एष कालतो विवेका, इह यदैव दोषदुष्ट भक्तादिपरिज्ञातं तदैव तत्कालविलम्बाभावेन परित्यक्तव्यं, परित्यागबुदद्या वा पृथगू-भिन्ने स्थाने कर्त्तव्यम-18 न्यथा भावतस्तत्परिग्रहात्संयमहानिप्रसक्तेः, तत उक्तमकालहीनमिति , तथा यत् ' अशटः' अरक्तद्विष्टः सन् दोषदुष्टं पश्यति दृष्ट्वा ।
दीप अनुक्रम [४२८]
H
armurary.om
द्रव्य-आदिभि: भक्तादि विवेकं वर्णयते
~238~