________________
आगम
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययन [-], मूलं [१/गाथा-], नियुक्ति: [९१८], भाष्यं [१५१...]
(४०)
प्रत
सूत्राक
कामिनो, सकलोय उच्छाइओ, सावगो सिरिघरिओ ठवियो।एरिसो दुरंतो लोभो॥ एवंविधं लोभ नामयन्त इत्यादि पूर्ववत् ।। ४ अथेन्द्रियद्वारमुच्यते, तत्रेन्द्रियमिति कः शब्दार्थः', 'इदि परमैश्वर्ये' इन्दनादिन्द्रः, सर्वोपलब्धिभोगपरमैश्वर्यसम्बन्धा
जीवः, तस्य लिङ्गं तेन दृष्टं सृष्टं चेत्यादि, 'इन्द्रियमिन्द्रलिङ्गम्' इत्यादिना सूत्रेण निपातनात् सिद्ध, तच्च द्विधा-द्रव्येन्द्रियं भावेन्द्रियं च, तत्र निर्वृत्त्युपकरणे द्रव्येन्द्रिय, लब्ध्युपयोगी भावेन्द्रियमिति, अमूनि च स्पर्शनादिभेदेन पञ्च भवन्ति अतो बहुवचनम् , उक्तं च-"स्पर्शनरसनघ्राणचक्षुःश्रोत्राणीन्द्रियाणि"(तत्त्वा० अ०२ सू०२०) एतानि च नामितानि अलं दुःखायेति, अत्रोदाहरणानि । तत्थं सोईदिए उदाहरणं-वसंतपुरे णयरे पुप्फसालो नाम गंधविओ, सो अइसुस्सरो [विख्वो य, तेण जणो हयहियओ कओ, तंमि णयरे सत्थवाहो दिसायत्तं गएलओ, भद्दा य से भारिया, तीए केणवि कारणेण दासीओ पयट्ठियाओ, ताओ सुणंतीओ अच्छंति, कालं न याणति, चिरेण आगयाओ अंबाडियाओ भणंतिमा भट्टिणी! रूसेह, जं अज अम्हाहिं सुर्य तं पसूणवि लोभणिज, किमंग पुण सकण्णाणं ?, कहंति !, ताहिं से कहियं, सा हियएण चिंतेइ-कहमहं पेच्छिज्जामि ? । अन्नया तत्थ णयरदेवयाए जत्ता जाया, सर्व च णयरं गर्य, सावि गया,
मित्रः, सकुलश्रोत्सावितः, भावका श्रीगृहिकः स्थापितः । एतादृशो दुरन्तो लोमः । २ नम्र श्रोत्रेन्द्रिये उदाहरण-वसन्तपुरे नगरे पुष्पशालो नाम गान्धर्विकः सोऽतीव सुखरो विरूपन, तेन जनो हतहदयः कृतः, तसिजगरे सार्थवाहो दिग्यानां गतोऽभूत्, भद्रा च तस्य भार्या, तया कमचिदपि कारणाय दास्यः प्रवर्चिताः, ताः शृण्वन्त्यसिष्ठन्ति, कालं न जानन्ति, चिरेणागता उपालब्धा भणन्ति-मा स्वामिनि ! रुषः, यदयास्माभिः श्रुतं तत्पशूनामपि लोभनीयं, किमङ्ग पुनः सकांना 1, कथमिति !, ताभिस्तस्यै कथितं सा हृदयेन चिन्तयति-कथमहं प्रेक्षयिष्ये । अन्पदा तन नगरदेवतावा यात्रा जाता, सर्वच नगरं गतं, साऽपि गता,* जिणदत्तो.
दीप
अनुक्रम
[१]
JABERatinintamational
Manmitraryorg
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [०१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~ 798~