Page Text
________________
आगम
(४०)
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [-1, मूलं -/गाथा-], नियुक्ति: [४३], भाष्यं [-] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] "आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
प्रत
३६॥
सूत्राक
आवश्यक- बोद्धब्यो' विज्ञेयः, प्रमेयत्वेनेति, एतदुकं भवति-अवधिज्ञानी मनोद्रव्यं पश्यन् क्षेत्रतो लोकस्य संख्येयभार्ग काल- हारिभद्री
तश्च पल्योपमस्य जानीते इति, तथा संख्येया लोकपल्योपमभागाः 'कर्मद्रव्ये' इति कर्मद्रव्यपरिच्छेदकेऽवधौ प्रमेयत्वेना .यवृत्तिः बोद्धव्या इति वर्तते, अयं भावार्थ:-कर्मद्रव्यं पश्यन् लोकपल्योपमयोः पृथक् पृथक् संख्येयान् भागान् जानीते,XI
विभागः१ 'लोके' इति चतुर्दशरज्ज्वात्मकलोकविषयेऽवधौ क्षेत्रतः कालतः स्तोकैन्यून पल्योपमं प्रमेयत्वेन बोद्धव्यं इति वर्त्तते, इदमत्र हृदयं-समस्तं लोकं पश्यन् क्षेत्रतः कालतः देशोनं पल्योपमं पश्यति, द्रव्योपैनिबन्धनक्षेत्रकालाधिकारे प्रकान्ते।
केवलयोर्लोकपल्योपमक्षेत्रकालयोग्रहण अनर्थकमिति चेत्, न, इहापि सामर्थ्यप्रापितत्वाद् द्रव्योपनिबन्धनस्य, अत एव पाच तदुपर्यपि ध्रुववर्गणादि द्रव्यं पश्यतः क्षेत्रकालवृद्धिरनुमेयेति गाथार्थः॥ ४२॥ द्वितीयगाथाच्याख्या-तेजोमयं ।
तैजसं, शरीरशब्दः प्रत्येकमभिसंबध्यते, 'तैजसशरीरे तैजसशरीरविपयेऽवधौ क्षेत्रतोऽसंख्येया द्वीपसमुद्राः प्रमेयत्वेन दबोद्धव्या इति, कालश्च असंख्येय एव, मिथ्यादर्शनादिभिः क्रियत इति कर्म-ज्ञानावरणीयादि तेन निवृत्तं तन्मयं वा
कार्मणं, शीर्यते इति शरीर, कार्मणं च तच्छरीरं चेति विग्रहः तस्मिन्नपि तैजसबद्वक्तव्यं, एवं तैजसद्रव्यविषये चावधौ | भाषाद्रव्यविषये च क्षेत्रतो 'बोद्धव्या' विज्ञेयाः, संख्यायन्त इति संख्येया न संख्येया असंख्येयाः, द्वीपाश्च समुद्राश्च
दीप
अनुक्रम
मा॥३०
पूर्व क्षेत्रकाक यो दिव्याप्तिदर्शिता पर द्रव्येण तां दर्शनाय प्रकान्तं प्रकरणं. २ च्यन्याः , क्षेत्रकालवृदी दम्याणां अवश्यं वृद्धेः सामर्थ्यप्रापणं, काले चउण्ड तुदीत्यमेन निर्णीता च साप्राक, ३ सामध्यप्रापितस्यात्, वन्यपरिच्छेदतः क्षेत्रकालवृद्धि नियमः, सफलं प प्रयोपनिबन्धप्रकरणमेवं. ४ वक्ष्यति | विशेषोऽसंख्येवगतोऽने अन्न चासंगये येत्यादिना." स्तोकान्यून १-५-4+ पनिवन्धेन ५-६
~ 75~
| SR No. | 004141 |
| Book Title | Aagam 40 AAVASHYAK Moolam evam Vrutti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Deepratnasagar |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 1736 |
| Language | Prakrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & agam_aavashyak |
| File Size | 374 MB |