________________
आगम
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययन [-], मूलं [-/गाथा-], नियुक्ति: [५९२], भाष्यं [११९...]
(४०)
हारिभद्रीयवृत्तिः
विभागः१
प्रत
सूत्राक
आवश्यक
मध्यमायां 'समवस्ताः' एकीभूताः, व?-यज्ञपाट इति गाथार्थः ॥५९२॥आह-किमाद्याः किनामानो वा त एते गणधराः इति ?, उच्यते
| ॥२४॥
पढमित्थ इंदई विदओ उण होह अग्गिभूहत्ति । तइए य वाउभूई तओ वियत्ते सुहम्मे य ।। ५९३ ॥ व्याख्या-प्रथमः 'अत्र' गणधरमध्ये इन्द्रभूतिः, द्वितीयः पुनर्भवति अग्निभूतिरिति, तृतीयश्च वायुभूतिः, ततो व्यक्तः चतुर्थः सुधर्मश्च पञ्चमः, इति गाथार्थः ।। ५९३ ॥
मंडियमोरियपुत्ते अकंपिए चेव अपलभाषा य । मेयजे य पभासे गणहरा होंति वीरस्स ॥ ५९४ ॥ व्याख्या-मण्डिकपुत्रः मौर्यपुत्रः, पुत्रशब्दः प्रत्येकमभिसम्बध्यते, अकम्पितश्चैव अचलभ्राता च मेतार्यश्च प्रभासः, एते गणधरा भवन्ति वीरस्य इति गाथार्थः ॥ ५९४ ॥
कारण णिकखमणं वोच्छं एएसि आणुपुवीए । तित्थं च सुहम्माओ णिरवचा गणहरा सेसा ॥ ५९५॥ | व्याख्या-'यत्कारणं' यन्निमित्तं निष्क्रमणं यत्तदोनित्यसम्बन्धात् तत् वक्ष्ये 'एतेषां गणधराणाम् 'आनुपूर्व्या'
परिपाव्या, तथा तीर्थ च सुधर्मात् सञ्जातं, 'निरपत्या' शिष्यगणरहिताः गणधराः 'शेषाः' इन्द्रभूत्यादयः इति गाथार्थः। An५९५ ॥ तन्त्र जीवादिसंशयापनोदनिमित्तं गणधरनिष्क्रमणमितिकृत्वा यो यस्य संशयस्तदुपदर्शनायाह--
* सुधर्मेति स्पावाच्यं, परं सुधर्म इति संज्ञा तख, यद्वा 'सुः पूजाया' मिति तत्पुरुषे अनादिस्वादे सुधर्म इति, अथ च समासान्तविधेरनित्यस्वाद् , अथवा पाधिम्मतेचान विकल्पत एवेति बोध्य पयायथं मुधिया.
दीप
अनुक्रम
25556565
JABERatinintamational
Swlanniorary.org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] "आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति: गणधराणाम् नामानि एवं संबंधित-वर्णनं, तेषाम् संशया: विषये भगवद्-कथनं तथा संशय-निवारणं
~ 483 ~