________________
आगम
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [-], मूलं [-/गाथा-], नियुक्ति: [४६१], भाष्यं [१११...]
(४०)
प्रत
सूत्राक
च गोपं 'वागरेइ देविंदो' त्ति भगवन्तमभिवन्ध 'व्याकरोति' अभिधत्ते देवेन्द्रो-भगवन् ! तवाह द्वादश वर्षाणि वैयावृत्त्यं करोमीत्यादि, 'वागरिंसु' या पाठान्तर, व्याकृतवानिति भावार्थः, सिद्धार्थ वा तत्कालप्राप्त व्याकृतवान् देवेन्द्रः-भगवान् खया न मोक्तव्य इत्यादि । गते देवराजे भगवतोऽपि कोल्लाकसन्निवेशे बहुलो नाम ब्राह्मणः 'षष्ठस्य' तपोविशेषस्य पारणके, किम्, 'पयस' इति पायसं समपनीतवान, 'वसुधारे'ति तद्गहे वसुधारा पतितेति गाथाक्षरार्थः॥ कथानकम्-तओ। सामी विहरमाणो गओ मोरागं सन्निवेसं, तत्थ मोराए दुइजता नाम पासंडिगिहत्था, तेर्सि तत्थ आवासो, तेसिं च कुलवती भगवओ पिउमित्तो, ताहे सो सामिस्स सागएण उवडिओ, ताहे सामिणा पुवपओगेण बाहा पसारिआ, सो| भणति-अस्थि घरा, एत्थ कुमारवर ! अच्छाहि, तत्थ सामी एगराइअं बसित्ता पच्छा गतो, विहरति, तेण य भणियं-1 विवित्ताओ वसहीओ, जइ वासारत्तो कीरइ, आगच्छेजह अणुग्गहीया होजामो । ताहे सामी अङ्क उउबद्धिए मासे | विहरेत्ता वासावासे उवागते तं चेबदुइजतयगाम एति, तत्थेगमि उडवे वासावासं ठिओ । पढमपाउसे य गोरूवाणि चारित्र अलभंताणि जुण्णाणि तणाणि खायंति, ताणि य घराणि उबेल्ति, पच्छा ते वारेति, सामी न वारेइ, पच्छा दूइजंतगा|
ततः स्वामी विहरन् गतो मोराकं सन्निवेश, सत्र मोराके दूइजन्ता (द्वितीयान्ता)नाम पापण्डिनो गृहस्वाः, तेषां तन्त्रावासः, तेषां च कुलपतिः । भगवतः पितुः मित्रम्, तदास स्वामिनं स्वागतेन उपस्थितः, तदा स्वामिना पूर्वप्रयोगेण बाहुः प्रसारितः, स भणति-सन्ति गृहाणि, अत्र कुमारवर ! तिध, तब स्वामी एका रानि उपिया पश्चागतः, विहरति, तेन च भप्पितम्-विविक्ता वसतयः, यदि वर्षारानः क्रियते, बागमिष्यः अनुगृहीता अभविष्याम । तदा स्वामी अष्टौ ऋतुबद्धान् मासान् विद्वत्य वर्षावासे उपागते तमेव द्वितीयान्तकग्राममेति, तत्रैकमिन् उटजे वर्षावासं स्थितः । प्रथमावृषि च गावः चारिमलभमाना जीणोनि तृणानि खादन्ति, तानि च गृहाणि उद्वेलयन्ति, पश्चाने वारयन्ति, स्वामी न वारयति, पञ्चादू द्वितीयान्तकाः.* उवणे प्र०.२ मढे प्र.
दीप
अनुक्रम
JABERatinintamational
Swlanniorary.org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] "आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~380~