________________
आगम
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [-], मूलं [-/गाथा-], नियुक्ति: [१७९], भाष्यं [३...],
(४०)
प्रत
सूत्राक
64-90
अरिहंत सिद्ध पवयण गुरु थेर बहुस्सुए तबस्सीसुं। वच्छल्लया एएसिं अभिक्खनाणोवओगे य ॥ १७९ ।। दसण विणए आवस्सए य सीलब्बए निरइआरो। खणलव तवचियाए वेयावच्चे समाही य ॥१८॥ अप्पुष्चनाणगहणे सुयभत्ती पवयणे पभावणया। एएहिं कारणेहिं तिस्थयरत्तं लहइ जीवो ॥१८१॥ | व्याख्या-तत्र अशोकाद्यष्टमहापातिहार्यादिरूपां पूजामहन्तीति अर्हन्तः-शास्तार इति भावार्थः १ । सिद्धास्तु अशेषनिष्ठितकर्माशाः परमसुखिनः कृतकृत्या इति भावार्थः २ प्रवचन-श्रुतज्ञानं तदुपयोगानन्यत्वाद्वा सङ्घ इति । गृणन्ति शास्त्रार्थमिति गुरवः-धर्मोपदेशा दिदातार इत्यर्थः ४ । स्थविरा:-जातिश्रुतपर्यायभेदभिन्नाः, तत्र जातिस्थविरः पष्टिवर्षः श्रुतस्थविरः समवायधरः पर्यायस्थविरो विंशतिवर्षपर्यायः ५। बहु श्रुतं येषां ते बहुश्रुताः, आपेक्षिकं बहुश्रुतत्वं, एवमर्थेऽपि संयोज्यं, किंतु सूत्रधरेभ्योऽर्थधराः प्रधानाः तेभ्योऽप्युभयधरा इति ६ । विचित्रं अनशनादिलक्षणं तपो| विद्यते येषां ते तपस्विनः सामान्यसाध वो वा ७ । अरहन्तश्च सिद्धाश्च प्रवचनं च गुरवश्च स्थविराश्च बहुश्रुताश्च तपस्विनश्च अर्हत्सिद्धप्रवचनगुरुस्थविरबहुश्रुततपस्विनः । वत्सलभावो वत्सलता, सा चानुरागयथावस्थितगुणोत्कीर्तनायथानुरूपोपचारलक्षणा तया, एतेषामहदादीनामिति, प्राक् षष्ठयर्थे सप्तमी 'बहुस्सुए तबस्सीण' वा पाठान्तरं, तीर्थकरनामगोत्रं कर्म बध्यत इति, अभीक्ष्ण-अनवरतं ज्ञानोपयोगे च सति बध्यते ८ । दर्शन-सम्यक्त्वं, विनयो-ज्ञानादिविनया, |स च दशवकालिकादवसेया, दर्शनं च विनयश्च दर्शनविनयी तयोर्निरतिचारः तीर्थकरनामगोत्रं कर्म वनाति १०-११ | अहम्तव्य (सात).
ROCKROGRESEARCHAEOS
दीप
अनुक्रम
RSSCX
JABERatinintamanna
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] "आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति अरिहन्त आदि २० स्थानकानाम् वर्णनं
~240~