________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम H
“आवश्यक”- मूलसूत्र - १ (मूलं + निर्युक्तिः + वृत्तिः)
अध्ययनं [-] मूलं [- / गाथा-], निर्युक्तिः [ १३३], आष्यं [-]
जं' जाए तं ताए मुयइ, तो अणुओगो, तरस व दुद्धकजस्स पसिद्धी भवति । एवं इहावि जदि जीवलक्खणेण अजीवं परूवेइ अजीवलक्खणेण वा जीवं, तो अणणुओगो भवति । तं भावं अण्णा गेण्हति तेण अत्थो विसंवदति, अत्थेण विसंवयंतेण चरणं, चरणेण मोक्खो, मोक्खाभावे दिक्खा णिरत्थि अह पुण जीवलक्खणेण जीवं परुवेइ, अजीचलक्खणेणं अजीवं, तो अणुओगो, तरस य कज्जसिद्धी भवतित्ति, अविगलो अत्थावगमो, ततो चरणबुडी, ततो मोक्खोति । एस पढमदितो ॥ १ ॥
।
क्षेत्रानुगानुयोगयोः कुनोदाहरणम् – पइहोणे णगरे सालिवाहणो राया, सो बरिसे वरिसे भरुयच्छे नरवाहणं रोहेति, जाहे य वरिसारत्तो पत्तो ताहे सयं णगरं पडिजाति, एवं कालो चच्चति, अण्णया तेण रण्णा रोहणं गएल एणं अत्थाणमंडवियाए णिच्छूढं, तस्स य पडिग्गहधारिणी खुजा, अपरिभोगा एसा भूमी, णूर्ण राया जातुकामो, तीसे य राउलओ जाणसालिओ परिचिओ, ताए तरस सिहं, सो पए जाणगाणि पमक्खित्ता पयट्टावियाणि य
1 यो यस्यास्तं तस्यै मुञ्चति, ततोऽनुयोगः तस्य च दुग्धकार्यस्य प्रसिद्धिर्भवति । एवमिहापि यदि जीवलक्षणेन अजीवं प्ररूपयति, अजीवलक्षणेन वा जीवं ततोऽननुयोगो भवति तं भावमन्यथा गृह्णाति तेनार्थी विसंवदति, अर्थेन विसंवदता चारित्रं (विसंवदति ), चरणेन मोक्षः, मोक्षाभावे दीक्षा निरर्थिका । अथ पुनर्जीवलक्षणेन जीवं प्ररूपयति, अजीवलक्षणेन अजीवं, ततोऽनुयोगः, तस्य च कार्यस्य सिद्धिर्भवति इति अविकलोऽर्थावगमस्तववरणदृद्धिः ततो मोक्ष इति एष प्रथमदृष्टान्तः १. २ प्रतिष्ठाने नगरे शालिवाहनो राजा, स वर्षे वर्षे भृगुकच्छे नरवाहनं रुणद्धि, यदा च वर्षांरात्रः प्राप्तो भवेत् ) तदा स्वर्क नगरं प्रतियाति, एवं कालो प्रगति, अन्यदा तेन राज्ञा रोधकेन (रोद्धुं गतेन आस्थानमण्डपकायां नियुतं, तस्य च प्रतिमहचारिणी कुब्जा, अपरिभोगा एषा भूमिः पूनं राजा यातुकामः, तस्याथ राजकुलगो पानशालिक परिचितः तथा ती शिष्टं प्रगे यानानि प्रमप्रवर्तितवान्
Education intemational
For Use Only
www.janbay.org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित .......आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [०१] “आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्तिः क्षेत्र अनुयोग- अननुयोगे कुब्जस्य उदाहरण
~ 180~