Aagam 40 AAVASHYAK Moolam evam Vrutti

SR No.: 004141
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Publication Year: 2015
Total Pages: 1736
Language: Prakrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari & agam_aavashyak
File Size: 374 MB

Page 156

आगम
“आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययनं [-], मूलं [- /गाथा-], नियुक्ति: [१०७], भाष्यं [-]
(४०)
प्रत
सुत्रांक
आवश्यक- प्यत्यन्तापैनष्टसत्पथो जीवो यथाप्रवृत्तकरणतः संसाराटव्यां परिभ्रमन् कश्चिदन्थिमासाद्य अपूर्वकरणेन च तमतिक्रम्य ||हारिभद्री
अनिवर्तिकरणमनुप्राप्य स्वयमेव सम्यग्दर्शनादि निर्वाणपुरस्य पन्धानं लभते, कश्चित्परोपदेशात् , अपरस्तु प्रतीपगामी 6 यवृत्तिः ॥७६ ॥
ग्रन्थिकसत्त्वो वा नैव लभते इति ५ । इदानी ज्वरहष्टान्तो-यथा हि ज्वरः कश्चित् स्वयमेवाति कश्चिनेषजोपयोगेन विभागः१ कश्चित्तु नैवाति, एवमिह मिथ्यादर्शनमहाज्वरोऽपि कश्चित्स्वयमेवापैति कश्चित् अर्हद्वचनभेषजोपयोगात् अपरस्तु | तदोषधोपयोगेऽपि नापति, करणत्रययोजना स्वयमेव कार्या ६ । कोद्रवदृष्टान्तः-यथा इह केपाश्चित् कोद्भवाणां | मदनभावः स्वयमेव कालान्तरतोऽपैति तथा केपाश्चित् गोमयादिपरिकर्मतः तथा परेषां नापति, एवं मिथ्यादर्शनभा-II वोऽपि कश्चित्स्वयमेवाति कश्चिदुपदेशपरिकर्मणा अपरस्तु नापति, इह च भावार्थः-स हि जीवोऽपूर्वकरणेन मदः नार्धशुद्धशुद्धकोद्रवानिव दर्शन मिथ्यादर्शनसम्यग्मिथ्यादर्शनसम्यग्दर्शनभेदेन त्रिधा विभजति, ततोऽनिवर्तिकरणविशेपात्सम्यक्त्वं प्रामोति, एवं करणत्रययोगवतो भव्यस्य सम्यग्दर्शनप्राप्तिः, अभव्यस्यापि कस्यचिदू यथाप्रवृत्तकरणतो ग्रन्थिमासाद्य अहंदौदिविभूतिसदर्शनतः प्रयोजनान्तरतो वा प्रवर्त्तमानस्य श्रुतसामायिकलाभो भवति, न शेषलाभ | इति । इदानीं जलदृष्टान्ता-यथा हि जल मलिनार्धशुद्धशुद्धभेदेन त्रिधा भवति, एवं दर्शनमपि मिथ्यादर्शनादिभेदेन अपूर्वकरणतस्त्रिधा करोतीति, भावार्थस्तु पूर्ववदेव ८ वस्त्रदृष्टान्तेऽप्यायोजनीयमिति गाथार्थः९॥ १०७ ।। प्रासङ्गिक
मत्र पूर्वत्र च, परं न दृष्टान्तानुक्रमेण किंतु यथास्वरूपं. २ दर्शनमोहनीय पुतलरूपं, मिथ्यात्वस्य सरयेऽपि भागश्रयम्, शुद्धत्वावस्थानत आश्रित्य मिष्यापावस. ३ आदिना गणभूवादिविभूत्यादिमहा, तवं तु सत्कारकारणमेतदिति बुद्धौ. ४ देवत्वनरेन्द्रत्वसौभाग्यरूपबलावात्यादिप्रहः.*०न्तमनट +०तिदर्शन।
SSCRICCCCC
दीप
अनुक्रम
Swatanniorary.org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] "आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~155~