________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
[-]
दीप
अनुक्रम [३६.. ]
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+निर्युक्तिः+वृत्तिः)
अध्ययनं [५], मूलं [-] / [गाथा - ], निर्युक्ति: [ १४५६] भाष्यं [२३१...],
आवश्यक- 'अविहंपि य कम्मं' अष्टविधं - अष्टप्रकारमपि चशन्दो विशेषणार्थः तस्य च व्यवहितः सम्बन्धः, अडविपि य कम्मं हारिभ- अरिभूतं च ततश्चायमर्थः- यस्मात् ज्ञानावरणीयादि अरिभूतं शत्रुभूतं वर्त्तते भवनिबन्धनत्वाच्चशब्दादचेतनं च तेन दीया x कारणेन तज्जयार्थ- कर्मजयनिमित्तं 'अब्भुट्टिया उत्ति आभिमुख्येन उत्थिता एव एकान्तगर्वविकला अपि तपो द्वादश
१७७२॥
Educator
प्रकारं संयमं च सप्तदशप्रकारं कुर्वन्ति निर्ग्रन्थाः - साधव इत्यतः कर्मक्षयार्थमेव तदभिभवनाय कायोत्सर्गः कार्य एवेति गाथार्थः ॥ १४५६ ॥ तथा चाह— तस्स कसाया इति 'तस्य' प्रकान्तशत्रुसैन्यस्य कषायाः प्रागूनिरूपितशब्दार्थाश्चत्वारः क्रोधादयो नायकाः- प्रधानाः, 'काउस्सग्गमभागं करेंति तो तज्जयद्वापत्ति काउस्सग्र्गअभिभवकायोत्सर्ग अभनं- अपीडितं कुर्वन्ति साधवस्ततस्तज्जयार्थे - कर्मजयनिमित्तं तपःसंयमवदिति गाथार्थः ॥ १४५७ ॥ गतं मूलद्वारगाथायां विधानमार्गणाद्वारम् अधुना कालपरिमाणद्वारावसरः, तत्रेयं गाथा - संवत्सरमुत्कृष्टं कालप्रमाणं, तथा च बाहुबलिना संवत्सरं कायोत्सर्गः कृत इति, 'अन्तोमुहुत्तं च' अभिभवकायोत्सर्गे अन्त्यं जघन्यं कालपरिमाणं, चेष्टाकायोत्सर्गस्य तु कालपरिमाणमनेकभेदभिन्नं 'उवरि वोच्छति उपरिष्टाद् वक्ष्याम इति गाथार्थः ॥ १४५८ ॥ उक्तं तावदोघतः कालपरिमाणद्वारं, अधुना भेदपरिमाणद्वारमधिकृत्याह---- उसिउस्सिओ अ तह उस्सिओ अ उस्सियनिसन्नओ चेव । निसनुस्सिओ निसन्नो निस्सन्नगनि सन्नओ चेच १४५९ ।। निवणुस्सिओ निवन्नो निवन्ननिवन्नगो अनायच्वो । एएसिं तु पयाणं पत्तेय परूवणं वुच्छं ॥ १४६० ।। उस्सिनिसन्नग निवन्नगे य इकिकगंमि उपयंमि । दव्वेण य भावेण य चउक्कभयणा उ कायव्वा ।। १४६१ ।।
For Parts Only
कायोत्सर्गनिक्षेपः
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र [०१] “आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्तिः
~ 1546~
॥७७२॥