________________
आगम
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:) अध्ययन [४], मूलं [सू.] / [गाथा-], नियुक्ति: [१२७१...] भाष्यं [२०४...],
(४०)
द्रीया
प्रत सूत्रांक [सू...]
आवश्यक-IN
करणेष्वपुनरुक्तम् ॥१॥" तथा हि 'नामादिभेदविहितं' भेदतो नामादिभेदावस्थापितमित्यर्थः, उक्त च-नाम ठवणारा प्रतिक्रमहारिभ- दविए खित्ते काले तहेव भावे य । पजवलोगो य तहा अहविहो लोगमि (ग) निक्खेवो॥१॥ भावार्थश्चतुर्विशतिस्तवविवर- णाध्यान
णादवसेयः, साम्प्रतं क्षेत्रलोकमधिकृत्याह-त्रिविधं त्रिप्रकारम् 'अधोलोकभेदादि इति प्राकृतशैल्याऽधोलोकादिभेदम् , शतकं ॥६००
आदिशब्दात्तिर्यगूप्रलोकपरिग्रह इति गाथार्थः ॥ ५३॥ किं च-तस्मिन्नेव क्षेत्रलोके इदं चेदं च विचिन्तयेदिति प्रतिपादयन्नाह
लिहलपदीवसागरनरबविमाणभवणाइसठाणं । वोमाइपाहाणं निवर्थ लोगविरविहाण ॥ ५५ ॥ व्याख्या-'क्षितिवलयद्वीपसागरनिरयविमानभवनादिसंस्थान' तत्र क्षितयः खलु धर्माद्या ईषत्प्राग्भारावसाना अष्टौ । भूमयः परिगृह्यन्ते, वलयानि-घनोदधिधनवाततनुवातात्मकानि धर्मादिसप्तपृथिवीपरिक्षेपीण्येकविंशतिः, द्वीपा:-जम्बू-12 द्वीपादयः स्वयम्भूरमणद्वीपान्ता असोयाः, सागरा-लवणसागरादयः स्वयम्भूरमणसागरपर्यन्ता असल्येया एव, निरया:सीमन्तकाद्या अप्रतिष्ठानावसानाः सजोयाः, यत उक्तम्-'तीसा य पन्नवीसा पनरस दसेव सयसहस्साई । तिन्नेगं पंचूर्ण |पंच य नरगा जहाकमसो ॥१॥' विमानानि-ज्योतिष्कादिसम्बन्धीन्यनुत्तरविमानान्तान्यसोयानि, ज्योतिष्कविमानानामसंख्येयत्वात् , भवनानि-भवनवास्यालयलक्षणानि असुरादिदशनिकायसंबन्धीनि असंख्येयानि, उक्तं च- ०॥
नामस्थापनयोः हम्ये क्षेत्रे च काले तथंच भावे च । पर्यवलोक तथाऽष्टविधो लोके निक्षेपः ॥ त्रिंशत् पञ्चविंशति पञ्चदश दीव शतसहसाणि । त्रीणि एकं पजोनं पजच नरका यथाक्रमम् ॥..
दीप अनुक्रम [२१..]
55-45-45
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~1203~
