________________
आगम
आवश्यक”- मूलसूत्र-१ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्तिः ) अध्ययन [३], मूलं [-] / [गाथा-७...], नियुक्ति: [११०३], भाष्यं [२०३...]
(४०)
र
2055
%
E
प्रत सूत्रांक
||७..||
। इदं वन्दनं कर्तव्य कस्य वा केन वाऽपि 'कदा वा' कस्मिन् वा काले 'कतिकृत्वो वा' कियत्यो वा वाराः।
अवनति-अवनतं, कत्यवनतं तद्वन्दनं कर्तव्यं ?, कतिशिरः कति शिरांसि तत्र भवन्तीत्यर्थः, कतिभिरावश्यकैःआवर्तादिभिः परिशुद्ध, कतिदोषविप्रमुक्त, टोलगत्यादयो दोषाः, 'कृतिकर्म' बन्दनकर्म 'कीस कीरइ'त्ति किमिति वा क्रियत इति गाथाद्वयसंक्षेपार्थः॥ अवयवार्थ उच्यते, तत्र वन्दनकर्म द्विधा-द्रव्यतो भावतच, द्रव्यतो मिथ्यादृष्टेरनुपयुक्तसम्यग्दृप्टेच, भावतः सम्यग्दृष्टरुपयुक्तस्य, चितिकर्मापि द्विधैव-द्रव्यतो भावतश्च, द्रव्यतस्तापसादिलिङ्गग्रहणकर्मानुपयुक्तसम्यग्दृष्टे रजोहरणादिकर्म च, भावतः सम्यग्दृष्ट्युपयुक्का रजोहरणाद्युपधिक्रियेति, कृतिकर्मापि द्विधा-द्रव्यतः कृतिकर्म निहवादीनामवनामादिकरणमनुपयुक्तसम्यग्दृष्टीनां च, भावतः सम्यग्दृष्युपयुक्तानामिति, पूजाकापि द्विधाद्रव्यतो निहवादीनां मनोवाकायक्रिया अनुपयुक्तसम्यग्दृष्टीनां च, भावतः सम्यग्दृष्ट्युपयुक्तानामिति, विनयकर्मापि द्विधा-द्रव्यतो निहवादीनामनुपयुक्तसम्यग्दृष्टीनां च, भावत उपयुक्तसम्यग्दृष्टीनां विनयक्रियेति ॥ साम्प्रतं वन्दनादिषु द्रव्यभावभेदप्रचिकटविषया दृष्टान्तान् प्रतिपादयन्नाह
सीयले खुदुए कण्हे, सेवए पालए तहा। पंचेते दिढता किइकम्मे होति णायब्वा ।। ११०४॥ व्याख्या-सीतलः क्षुलकः कृष्णः सेवकः पालकस्तथा पञ्चैते दृष्टान्ताः कृतिकर्मणि भवन्ति ज्ञातव्या इति । कः पुनः शीतलः, तत्र कथानकम्-ऐगस्स रण्णो पुत्तो सीयलो णाम, सो य णिविष्णकामभोगो पबतिओ, तस्स य भगिणी
एकस राज्ञः पुत्रः शीतलो नाम, स च निर्विष्णकामभोगः प्रश्नजितः, तस्य च भगिनी
दीप
%2544-45645%C
अनुक्रम [९..]
*%
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..........आगमसूत्र - [४०], मूलसूत्र - [१] “आवश्यक" मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचित वृत्ति:
~ 1026~